Αντιμετώπιση επιφανειακών όγκων ουροδόχου κύστεως
ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ - ΟΥΡΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ
Γράφει ο Νίκος Μπρουσκέλης, χειρούργος ουρολόγος
Διουρηθρική εκτομή του όγκου ( TUR )
Στόχος της διουρηθρικής εκτομής είναι η ολική αφαίρεση του όγκου. Η εκτομή πρέπει να εκτείνεται μέχρι τα βαθιά μυϊκά στρώματα του κυστικού τοιχώματος. Επιτυγχάνεται ο προσδιορισμός του σταδίου και του βαθμού διαφοροποίησης του όγκου. Περίπου το 50 % των όγκων σταδίου Τα και 70 % των όγκων σταδίου Τ1 υποτροπιάζουν στα τρία επόμενα χρόνια όταν η TUR αποτελεί τη μοναδική θεραπεία.
Laser ? θεραπεία
Στην ουρολογία εφαρμόζεται από το 1970. Τα συστήματα Laser που χρησιμοποιούνται είναι το CO2-Laser, το σύστημα αργού (Argon-Laser) και το Nd-YAG-Laser. Το Nd-YAG-θερμικό Laser εφαρμόζεται ευρέως στην ουρολογία από το 1976, λόγω των πλεονεκτημάτων: της μικρής απορρόφησης και της υψηλής διάχυσης των ακτίνων στους ιστούς, ομοιογενής νέκρωση των ιστών σε βάθος 5 ?
Σοβαρό μειονέκτημα των Laser είναι η μη δυνατότητα λήψης ιστού για ιστολογική εξέταση και στο in situ καρκίνωμα. Σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά υποτροπών των όγκων μετά από Laser-θεραπεία (5%) απ? ότι στην TUR (32%).
Φωτοδυναμική θεραπεία ( PDT )
Εφαρμόσθηκε για πρώτη φορά το 1975 από τους Kelly κ. Snell. Χρησιμοποιείται ένα φωτοευαίσθητοποιητικό φάρμακο (π.χ. Photofrin, 5-αμινο-λεβουλινικό οξύ), το οποίο μετά τη χορήγηση του αποθηκεύεται κατά προτίμηση σε ταχέως πολλαπλασιαζόμενους ιστούς όπως τους καρκινικούς, χωρίς να έχουμε σημαντική αύξηση της θερμοκρασίας. Επί πλέον είναι απαραίτητα για τη μέθοδο αυτή φωτεινή ενέργεια Laser και οπτικές ίνες. Η φωτεινή ενέργεια Laser προκαλεί στους φωτοευαισθητοποιημένους ιστούς το σχηματισμό φωτοδυναμικά ενεργών προϊόντων (κυρίως στοιχειακού οξυγόνου), τα οποία δρουν κυτταροτοξικά και οδηγούν στην καταστροφή των ιστών.
Η μέθοδος αυτή είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί με στόχο την ίαση, μόνο στο καρκίνωμα in situ και στους Τα όγκους ( Dugan κ. Benson 1991). Η φωτοδυναμική θεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί, 4 εβδομάδες μετά την αφαίρεση των εξωφυτικών τμημάτων των όγκων, σε συνδυασμό με TUR ή με Laser.
Παρά την αρχική πλήρη υποστροφή του όγκου παρουσιάζονται υποτροπές σε ποσοστό 43 ? 53 %.
Επιπλοκές: το σύνδρομο μετά φωτοδυναμική θεραπεία (συχνουρία, επιτακτική ούρηση, νυκτουρία, σπασμοί της ουροδόχου κύστης), η μόνιμη ρίκνωση της ουροδόχου κύστης.
Υπερθερμία
Με τη μέθοδο αυτή γίνεται άμεση υπερθέρμανση του κυστικού τοιχώματος μέχρι τους 42,5 ?
Ακτινοθεραπεία
Η εξωτερική ακτινοβολία δε μπόρεσε να καθιερωθεί ως προφυλακτική θεραπεία κατά των υποτροπών.
Ενδοκυστικές εγχύσεις
Είναι συμπληρωματική θεραπεία μετά από TUR ή Laser ? θεραπεία και έχει ως στόχο την αποφυγή ή επιβράδυνση των υποτροπών, την καταστροφή ενδεχομένως παραμένοντος όγκου ή συνυπάρχοντος καρκινώματος in situ μετά την επέμβαση και την αποφυγή μιας προόδου του όγκου.
Ως αιτία της συχνής εμφάνισης υποτροπών των επιφανειακών όγκων της ουροδόχου κύστης συζητούνται τρεις υποθέσεις:
1) η συνύπαρξη με τους όγκους και προ-νεοπλασιών (δυσπλασιών, καρκινώματος in situ)
2) η ιατρογενής διασπορά και ενδοεπιθηλιακή εμφύτευση καρκινικών κυττάρων κατά τη διουρηθρική εκτομή
3) η συνεχιζόμενη έκθεση σε γνωστά ή άγνωστα καρκινογόνα.
Χρησιμοποιούνται δύο κατηγορίες φαρμάκων :
1) τα κυτταροστατικά : Μιτοξανδρόνη, Farmaroubicin, Μιτομυκίνη C, Doxorubicin (Αδριαμυκίνη), Thiotepa, Ethoglucid (Epodyl)
2) τα ανοσοθεραπευτικά : BCG, α-ιντερφερόνη, ιντερλευκίνη 2, ανοσοκυανίνη (KLH), β- και γ-ιντερφερόνη.
Άλλες θεραπείες
Βιταμίνη Β6 (πυριδοξίνη)
Τα ρετινοειδή ανάλογα της βιταμίνης Α
Ο Νίκος Μπροσκέλης είναι χειρούργος ουρολόγος, υπεύθυνος Εξωσωματικής Λιθοθριψίας Κεντρικής Κλινικής Euromedica Θεσσαλονίκης