ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ - ΣΤΟ...ΝΤΙΒΑΝΙ
Γράφει η Μαρία Ξανθοπούλου, Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια
«Ο ισχυρός έχει σκλάβους, ο πλούσιος κόλακες και ο σοφός φίλους.» Ισοκράτης
Ο Ισοκράτης πίστευε λοιπόν πως ο σοφός άνθρωπος επενδύει στη φιλία ….πόσο σύγχρονος-επίκαιρος και δίκιο είχε τελικά; Το χρήμα μπορεί να βελτιώνει την ικανοποίηση που νιώθουμε με τη ζωή μας, αλλά σίγουρα δεν εξασφαλίζει ότι θα την απολαμβάνουμε κιόλας. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν ερευνητές οι οποίοι ανέλυσαν στοιχεία από 136.000 εθελοντές από 132 χώρες. Οι εθελοντές συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια για την ζωή τους και μεταξύ άλλων βαθμολόγησαν την ζωή τους σε μια κλίμακα από το 0 (χείριστη) έως το 10 (τέλεια).
Επιπλέον, τους ζητήθηκε να απαντήσουν σε ερωτήματα για τα θετικά και τα αρνητικά τους συναισθήματα όπως, αν νιώθουν ότι ο περίγυρός τους τούς σέβεται, αν έχουν φίλους και συγγενείς στους οποίους μπορούν να βασίζονται σε περίπτωση ανάγκης, καθώς και στο πόσο ελεύθεροι αισθάνονται στην επιλογή των καθημερινών δραστηριοτήτων τους, την εκμάθηση νέων πραγμάτων ή τέλος πάντων στο να κάνουν πράγματα που τους αρέσουν. Η ανάλυση όλων των στοιχείων έδειξε πως η ικανοποίηση από τη ζωή αυξάνεται κατ’ αναλογία με το εισόδημα – τόσο το ατομικό όσο και της χώρας. Ωστόσο, δεν ήταν το εισόδημα ο καθοριστικός παράγοντας για να νιώθουν οι εθελοντές ικανοποιημένοι από τη ζωή τους: το να νιώθουν ότι οι άλλοι τους σέβονται, το να έχουν αυτονομία, το να έχουν στήριξη από τους φίλους και τους συγγενείς και το να έχουν μια δουλειά που τους «γέμιζε», ήταν πολύ πιο σημαντικά. Πολλοί αναρωτιούνται εάν το χρήμα φέρνει την ευτυχία, πόσο μάλλον στις δύσκολες στιγμές που περνάει και η Ελληνική οικονομία, η απάντηση εξαρτάται από το πώς ορίζει τελικά ο καθένας μας την ευτυχία. Έτσι εάν κοιτάξουμε την ικανοποίηση από τη ζωή, βλέπουμε ότι ανάμεσα στην ευτυχία και στο χρήμα υπάρχει ένας τεράστιος κόσμος, που τελικά είναι και αυτός που κάνει τη διαφορά. Οι περισσότερες μελέτες δείχνουν, πως ναι μεν το χρήμα μπορεί να μας κάνει πιο ικανοποιημένους από την ζωή, αλλά σίγουρα δεν μπορεί να βοηθήσει στο πόσο θα την απολαμβάνουμε – άρα στο πόσο ευτυχισμένοι θα είμαστε.
Οι πολλοί φίλοι επίσης αποτελούν ελιξίριο μακροζωίας, αυτοί μας βοηθούν να ζούμε περισσότερα και καλύτερα χρόνια. Το να έχει κανείς ένα ευρύ δίκτυο καλών φίλων και γειτόνων αυξάνει κατά 50% τις πιθανότητες επιβίωσης σε όλες τις ηλικίες – ίσως διότι όταν φροντίζουμε τους φίλους μας κι εκείνοι εμάς, τελικά φροντίζουμε ο καθένας από τη μεριά του και τον εαυτό του.
Βέβαια με τους ρυθμούς εργασίας και όλων των υποχρεώσεων σήμερα στη ζωή μας, προσπαθώντας να ισορροπήσουμε καριέρα και οικογένεια, χάνουμε σταδιακά τον κοινωνικό μας ιστό. Επιπλέον φαίνεται πως όσοι αποξενώνονται από τους φίλους τους λόγω οικογενειακών και επαγγελματικών υποχρεώσεων, μειώνουν τις πιθανότητες να φτάσουν έως τα βαθιά τους γηρατειά όσο θα τις μείωναν και αν ήταν παχύσαρκοι ή δεν γυμνάζονταν συστηματικά.
Το όφελος από τους φίλους δεν περιορίζεται ηλικιακά. Οι φιλίες δημιουργούν δίχτυ προστασίας γύρω μας σε όλες τις ηλικίες. Δυστυχώς όμως, ο σύγχρονος τρόπος ζωής και η τεχνολογία (με την τρομερή αύξηση των ψηφιακών ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης, τύπου Facebook, Twitter) κάνουν πολλούς να πιστεύουν πως η πρόσωπο με πρόσωπο επαφή δεν είναι απαραίτητη. Δεν είναι καθόλου έτσι τα πράγματα. Ούτε πρέπει να θεωρούμε δεδομένες τις σχέσεις μας. Η συνεχής αλληλεπίδραση και φροντίδα είναι αυτές που μας ωφελούν ψυχικά αλλά και σωματικά. Το να έχει κανείς πολλά χρήματα, ομορφιά και φήμη μπορεί να μοιάζει με σίγουρο εισιτήριο για την ευτυχία, αλλά αυτά τελικά δεν είναι αρκετά. Η προσωπική ολοκλήρωση και η βοήθεια προς τους άλλους (Αλτρουισμός), βοηθάει πολλούς ανθρώπους να νιώσουν καλύτερα, έτσι ικανοποιούν βασικές ανάγκες τους, όπως η συντροφικότητα, η αυτοεκτίμηση και η αυτάρκεια, που φαίνεται να είναι πιο σημαντικά για να νιώσει κάποιος ολοκληρωτικά ευτυχισμένος. Τέλος σημαντικός παράγοντας για την ευτυχία του ανθρώπου είναι και η δυνατότητα του να ακολουθεί και να ασχολείται με τα χόμπι του. Κατασκευές, μουσική, σινεμά, θέατρο, κάποιο άθλημα οτιδήποτε γεμίζει τον καθένα και τον ευχαριστεί ας βρίσκει λίγο χρόνο στην ζωή του και για αυτό.
Τέλος να θυμάστε και την επίκαιρη άποψη του Ουγκώ:
«Η πιο μεγάλη ευτυχία στη ζωή είναι αυτή που μας δίνει η αντίληψη πως μας αγαπούν.»
Βίκτωρ Ουγκώ (1802 – 1885)