Τί είναι η νόσος του Αλτσχάιμερ;

ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ - ΣΤΟ...ΝΤΙΒΑΝΙ

altshaimerΕπιμέλεια Μαρία Ξανθοπούλου 

H νόσος του Aλτσχάιμερ είναι μια εκφυλιστική νόσος, η οποία αργά και προοδευτικά καταστρέφει εγκεφαλικά κύτταρα. Πήρε το όνομά της από τον Aλουά Aλτσχάιμερ, έναν Γερμανό νευρολόγο, ο οποίος το 1907 πρώτος περιέγραψε τα συμπτώματα και τα νευροπαθολογοανατομικά ευρήματα της νόσου, όπως είναι οι πλάκες και οι νευροϊνιδιακές εκφυλίσεις στον εγκέφαλο. H νόσος προσβάλλει τη μνήμη και τη νοητική λειτουργία (π.χ., σκέψη, ομιλία κ.λπ.), αλλά μπορεί επίσης να οδηγήσει και σε άλλα προβλήματα, όπως σε σύγχυση, αλλαγές στη διάθεση και αποπροσανατολισμό σε χρόνο και χώρο.

Αρχικά τα συμπτώματα, όπως η διαταραχή στη μνήμη και η απώλεια των νοητικών λειτουργιών, μπορεί να είναι τόσο ήπια ώστε να περνούν απαρατήρητα, τόσο από το ίδιο το άτομο όσο και από την οικογένεια και τους φίλους του. Ωστόσο, καθώς η νόσος εξελίσσεται, τα συμπτώματα γίνονται ολοένα και πιο εμφανή και αρχίζουν να εμπλέκονται με την καθημερινή εργασία και τις κοινωνικές δραστηριότητες. Πρακτικές δυσκολίες με καθημερινές ασχολίες, όπως το ντύσιμο, το πλύσιμο, η τουαλέτα προοδευτικά γίνονται τόσο σοβαρές ώστε, με την πάροδο του χρόνου, το άτομο εξαρτάται ολοκληρωτικά από τους άλλους. H νόσος του Aλτσχάιμερ δεν είναι ούτε μολυσματική ούτε μεταδοτική. Είναι μια ανίατη νόσος, η οποία προκαλεί μια γενική αποδιοργάνωση στην υγεία. Ωστόσο, η πιο συχνή αιτία θανάτου είναι η πνευμονία, γιατί, καθώς η νόσος εξελίσσεται, το ανοσολογικό σύστημα αποδυναμώνεται, ενώ παρουσιάζεται απώλεια βάρους, που αυξάνει τον κίνδυνο λοιμώξεων του ανωτέρου και του κατωτέρου αναπνευστικού συστήματος.

Στο παρελθόν, χρησιμοποιούσαν τον όρο "νόσος του Aλτσχάιμερ" όταν αναφέρονταν σε μια μορφή προγεροντικής άνοιας, αντιδιαστέλλοντάς την από τη γεροντική άνοια. Σήμερα γνωρίζουμε ότι η νόσος προσβάλλει άτομα, τόσο άνω όσο και κάτω των 65 ετών. Kατά συνέπεια, η νόσος συχνά αναφέρεται ως προγεροντική ή γεροντική άνοια του τύπου του Aλτσχάιμερ, ανάλογα με την ηλικία του ασθενούς.

Η νόσος του Αλτσχάιμερ (ΝΑ), είναι μια προοδευτική, εκφυλιστική πάθηση του νευρικού συστήματος που χαρακτηρίζεται από απώλεια της μνήμης, σταδιακή χειροτέρευση της ομιλίας, χειροτέρευση της ικανότητας κρίσης, αδιαφορία και περιορισμό των ικανοτήτων που χρειάζονται συντονισμό όρασης και χώρου. Οι κινητικές ικανότητες διατηρούνται.

Στην ουσία προσβάλλονται όλες οι εγκεφαλικές νοητικές λειτουργίες και η προσωπικότητα του ασθενούς οδηγείται σταδιακά σε πλήρη αποσύνθεση.

Αποτελεί την τέταρτη αιτία θανάτου στις ανεπτυγμένες χώρες μετά από τις καρδιακές παθήσεις, τον καρκίνο και τα εγκεφαλικά επεισόδια.

Η ΝΑ αρχίζει συνήθως μετά από την ηλικία των 65 ετών. Όμως κάποτε μπορεί ν' αρχίσει ήδη από την ηλικία των 40.

Περίπου 3% των ανδρών και των γυναικών ηλικίας 65 έως 74 ετών πάσχουν, από ΝΑ. Στα άτομα άνω των 85 ετών το ποσοστό αυτό ανέρχεται περίπου στο 50%. Πρέπει να σημειώσουμε ότι η ασθένεια αυτή δεν αποτελεί ένα φυσιολογικό μέρος της γήρανσης.

Εμφανίζεται στα πρώτα στάδια με εξασθένηση της μνήμης και εξελίσσεται σε μερικά χρόνια αποδιοργανώνοντας την προσωπικότητα, καταστρέφοντας τις γνωστικές ικανότητες.

Οι ασθενείς δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν, δεν επικοινωνούν με τους δικούς τους ανθρώπους και μπορεί να θέσουν τη ζωή τους σε κίνδυνο όταν κυκλοφορούν. Σε αρκετές περιπτώσεις παρουσιάζουν σύγχυση, ανησυχία και νευρικότητα.

Η παρουσίαση της ασθένειας, η σοβαρότητα, η ταχύτητα επιδείνωσης, η διαδοχική εμφάνιση των διαφόρων ανωμαλιών και η προοδευτική καταστροφή της προσωπικότητας διαφέρουν  σημαντικά από ασθενή σε ασθενή.

Τα πρώιμα σημεία της ασθένειας, τα οποία περιλαμβάνουν εξασθένιση της μνήμης, απώλεια συγκέντρωσης μπορούν εύκολα να περάσουν απαρατήρητα διότι μοιάζουν με τα σημεία που εμφανίζονται φυσιολογικά λόγω γήρανσης.

Επίσης ανάλογα συμπτώματα μπορούν να παρουσιαστούν λόγω κούρασης, πένθους, κατάθλιψης, ασθένειας, απώλειας όρασης ή ακοής, κατάχρησης αλκοόλ, λήψης ορισμένων φαρμάκων ή ακόμα και λόγω υπερφόρτωσης του ατόμου με πολλά πράγματα που πρέπει να θυμάται σε κάποια χρονική περίοδο.

Η αιτιολογία της ασθένειας είναι άγνωστη. Σε ένα πολύ μικρό ποσοστό των περιπτώσεων, της τάξης του 2%, υπάρχει κληρονομικότητα.

Στον εγκέφαλο παρατηρείται μεγάλος εκφυλισμός των νευρώνων του φλοιού που οδηγεί σε σοβαρή εγκεφαλική ατροφία.

Η αξονική ή η μαγνητική τομογραφία μπορούν να δείξουν ότι σε ασθενείς με Αλτσχάιμερ υπάρχει εγκεφαλική φλοιο-υποφλοιώδης ατροφία.

Δεν υπάρχει θεραπεία σήμερα που να προσφέρει ίαση και ούτε υπάρχει τρόπος με τα σύγχρονα δεδομένα να μειωθεί η ταχύτητα εξέλιξης της ασθένειας. Από το κέντρο Αλτσχάιμερ στη Θεσσαλονίκη διεξάγεται συστηματική Ερευνητική Κλινική Μελέτη Μ11-793 για την εκτίμηση της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας του φαρμάκου ΑΒΤ-126 ξεκινάει από τα τέλη Αυγούστου. Η μελέτη απευθύνεται σε ασθενείς με ήπια έως μέτρια νόσο Alzheimer άντρες και γυναίκες. Η συμμετοχή είναι δωρεάν.

Ποια είναι η πρόγνωση;

Η ΝΑ είναι μια προοδευτική εκφυλιστική νόσος. Είναι η πιο κοινή μορφή άνοιας.

Η εξέλιξη της νόσου ποικίλει από ασθενή σε ασθενή. Μερικοί μπορεί να υποφέρουν από την ασθένεια για τα τελευταία 5 χρόνια της ζωής τους ενώ άλλοι μπορεί να την έχουν για 20 χρόνια.

Η πιο συχνή αιτία θανάτου στους ασθενείς αυτούς είναι οι λοιμώξεις.

Παγκοσμίως υπάρχουν 36 εκατομμύρια άνθρωποι που πάσχουν από άνοια ή Νόσο Alzheimer.

Παρακαλούμε μοιραστείτε αυτό το μήνυμα με την οικογένεια, τους φίλους και τους συναδέλφους σας.

Επισκεφτείτε για περισσότερες πληροφορίες: www.alzheimersday2012.org