ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ - ΣΤΟ...ΝΤΙΒΑΝΙ
Γράφει η Μαρία Ξανθοπούλου, ψυχολόγος, ψυχοθεραπεύτρια
Η
τριάντα Μαρτίου, είναι άλλη μια παγκόσμια ημέρα και πιο συγκεκριμένα είναι η ημέρα της αντισύλληψης. Αντισύλληψη είναι τα προληπτικά μέτρα που χρησιμοποιεί ένα ζευγάρι για να αποφύγει μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Με άλλα λόγια είναι μέθοδοι, φυσικές ή τεχνητές, που εμποδίζουν τη σύλληψη, δηλαδή τη γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπερματοζωάριο.Ο πιο κατάλληλος ειδικός για να συμβουλέψει την γυναίκα ή ακόμα και ένα ζευγάρι για την ενδεδειγμένη αντισύλληψη είναι πάντα ο γυναικολόγος. Αυτός θα λάβει μία σειρά παραγόντων υπόψην και μετά θα αποφασίσουν μαζί για την κατάλληλη μέθοδο. Υπάρχουν τρεις κατηγορίες αντισύλληψης: μέθοδοι φραγμού, φυσικές μέθοδοι και εθελοντική στείρωση. Κάποιες λοιπόν επιλογές που έχει ένα ζευγάρι, το οποίο δεν επιθυμεί να αποκτήσει παιδί, αλλά και μία μέθοδος που προστατεύει από μία σειρά ανεπιθύμητων σεξουαλικών νοσημάτων είναι το προφυλακτικό. Όπως υποδηλώνει και η ονομασία, σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα είναι ασθένειες (ή λοιμώξεις) οι οποίες προκαλούνται από οργανισμούς οι οποίοι μεταδίδονται κυρίως μέσω της σεξουαλικής επαφής. Δεν είναι ανάγκη να έχεις πολλούς ερωτικούς συντρόφους για να κολλήσεις ένα σεξουαλικό μεταδιδόμενο νόσημα. Οποιοσδήποτε έχει σεξουαλικές επαφές, άντρας ή γυναίκα μπορεί να μολυνθεί. Το σπέρμα, τα κολπικά υγρά, το σάλιο και το αίμα μπορούν να μεταφέρουν ένα νόσημα.
Προφυλακτικό Το προφυλακτικό είναι φτιαγμένο συνήθως από καουτσούκ, το οποίο καλύπτει το ανδρικό πέος κατά την διάρκεια της σεξουαλικής επαφής για να αποφευχθεί εγκυμοσύνη και η μετάδοση των σεξουαλικών μεταδιδόμενων νοσημάτων. Τα προφυλακτικά αποτελούν τις πιο αποτελεσματικές μεθόδους αντισύλληψης όταν χρησιμοποιούνται σωστά. Τα προφυλακτικά είναι μίας χρήσεως μόνο. Πότε μην ξαναχρησιμοποιείτε το προφυλακτικό. Ελέγξτε την ημερομηνία λήξης του προφυλακτικού,είναι τυπωμένη πάνω στην συσκευασία.
Ενδομήτρια σπειράματα (IUDs) Ένα ενδομήτριο σπείραμα (που τοποθετείτε δηλαδή μέσα στην μήτρα) είναι μια αντισυλληπτική συσκευή γνωστή επίσης ως «coil» ή σπιράλ ή δακτυλίδι. Η συσκευή πρέπει να τοποθετηθεί στη μήτρα ή να αφαιρεθεί από αυτήν από γιατρό ή άλλο καταρτισμένο ειδικό. Παραμένει στη μήτρα για ολόκληρη τη χρονική περίοδο που επιθυμείται η αντισύλληψη (ανάλογα με τον τύπο, τα ενδομήτρια σπειράματα μπορούν συνήθως να παραμείνουν αποτελεσματικά για 2, 5 ή 10 χρόνια). Μερικά σπειράματα απελευθερώνουν ορμόνες μέσα στη μήτρα, αλλά οι παραδοσιακοί τύποι σπειραμάτων περιέχουν χαλκό. Ο χαλκός πιθανόν να σκοτώνει το σπέρμα να εισχωρήσει στη μήτρα και στα ωάρια να προσκολληθούν στο ενδομήτριο. Το ορμονικό ενδομήτριο σπείραμα είναι εξίσου αποτελεσματικό με το αντισυλληπτικό χάπι στην παρεμπόδιση της εγκυμοσύνης ενώ η αποτελεσματικότητα του ενδομήτριου σπειράματος με χαλκό είναι ψηλή. Τα ενδομήτρια σπειράματα δεν προστατεύσουν από τα Σ.Μ.Ν
Το αντισυλληπτικό χάπι. Τα αντισυλληπτικά χάπια συνδυασμού περιέχουν δύο προσεκτικά συνδυασμένες συνθετικές ορμόνες που μιμούνται τη δράση των φυσικών ορμονών του σώματος και έχουν τριπλή αντισυλληπτική δράση:
εμποδίζουν την ωορρηξία, αλλάζουν την ποιότητα της βλέννας στον κόλπο, κάνοντας την εχθρική για το σπέρμα και τέλος κάνουν το ενδομήτριο ακατάλληλο για την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωάριο.
Η μία ορμόνη ανήκει στην κατηγορία των προγεσταγόνων, δηλ. μοιάζει με την προγεστερόνη. Η άλλη ορμόνη μιμείται τη δράση των οιστρογόνων και λέγεται αιθυνιλεστραδιόλη. Αν και το προγεσταγόνο έχει την αντισυλληπτική δράση, τα οιστρογόνα προστίθενται για να εξασφαλίσουν τη ρυθμικότητα του κύκλου.
Υπάρχει ένα αντισυλληπτικό χάπι 4ης γενιάς στο οποίο εμπεριέχονται μόνο 20μg αιθυνυλεστραδιόλης και 3mg δροσπιρενόνης, που είναι ο συνδυασμός της μικρότερης δόσης αιθυνυλεστραδιόλης με το πιο σύγχρονο προγεσταγόνο. Ο συνδυασμός αυτός εξασφαλίζει, υψηλής αποτελεσματικότητας αντισύλληψη χωρίς τις παρενέργειες που είχαν τα παλαιότερα αντισυλληπτικά (πρήξιμο, κατακράτηση ύδατος και προσθήκη βάρους). Για την χρήση αλλά και την καταλληλότητα αυτής της αντισυλληπτικής μεθόδου για την κάθε γυναίκα, αρμόδιος είναι μόνο ο γυναικολόγος της.
Φυσικές Μέθοδοι Αντισύλληψης
Οι «φυσικές» μέθοδοι αντισύλληψης για αποφυγή εγκυμοσύνης είναι λιγότερο αποτελεσματικές από τις αντισυλληπτικές μεθόδους που αναφέρονται πιο πάνω. Επίσης οι φυσικές μέθοδοι δεν προστατεύουν από τα Σεξουαλικά Μεταδιδόμενα Νοσήματα.
Διακεκομένη συνουσίαΗ διακεκομμένη συνουσία, όταν δηλαδή το πέος αποσύρεται από τον κόλπο πριν την εκσπερμάτωση δεν είναι αξιόπιστη μέθοδος. Υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να μην αποσυρθεί ο άνδρας έγκαιρα. Σημαντικό είναι το γεγονός ότι ο άνδρας εκκρίνει σπερματικό υγρό πριν εκσπερματώσει, το οποίο περιέχει σπερματοζωάρια.
Η μέθοδος του ρυθμούΗ σεξουαλική επαφή που γίνεται μόνο σε «ασφαλείς» ημέρες αποτελεί τη μέθοδο του ρυθμού που και πάλι δεν είναι μια αξιόπιστη μέθοδος. Αυτό συμβαίνει γιατί κανείς δεν είναι δυνατόν να προβλέψει με ακρίβεια πότε είναι οι γόνιμες μέρες μιας γυναίκας. Η ωορρηξία δεν είναι ποτέ ακριβής.
ΣτείρωσηΆτομα τα οποία δεν θέλουν να κάνουν πλέον παιδιά μπορούν να διαλέξουν την στείρωση. Και τα δύο φύλα μπορούν να στειρωθούν. Η επέμβαση αυτή είναι πιο εύκολη στον άνδρα παρά στην γυναίκα. Στην περίπτωση στείρωσης του άνδρα οι σπερματικοί σωλήνες ή πόροι αποκόπτονται. Οι άνδρες που έχουν κάνει στείρωση εξακολουθούν να έχουν στύση και οργασμό. Αλλά χρειάζονται κάποιες εβδομάδες μετά την επέμβαση να γίνουν πλήρως στείροι.Οι άνδρες που έχουν κάνει στείρωση εξακολουθούν να έχουν στύση και οργασμό. Χρειάζονται όμως κάποιες βδομάδες μετά την επέμβαση για να γίνουν πλήρως στείροι. Στην περίπτωση της γυναικείας στείρωσης αποφράσσονται ή αποκόπτονται οι σάλπιγγες. Οι γυναίκες που έχουν στειρωθεί εξακολουθούν να έχουν έμμηνο ρήση. Η στείρωση δεν έχει καμία αρνητική επίδραση στην σεξουαλική ζωή, δεν προστατεύει από ΣΜΝ.
Ο τρόπος που θα επιλέξει το κάθε ζευγάρι, διότι η αντισύλληψη οφείλει να αφορά το ζευγάρι και να είναι θέμα συζήτησης από την αρχή της σχέσης τους, για να αποφύγει μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη πρέπει να ταιριάζει στην ηλικία και στον τύπο της σχέσης που έχουν. Το προφυλακτικό πρέπει να χρησιμοποιείται πάντα για την αποφυγή της μετάδοσης των σεξουαλικώς μεταδιδομένων ασθενειών.
Τέλος, η έκτρωση είναι η τεχνητή διακοπή της εγκυμοσύνης. Πρέπει πάντα να γίνεται από γυναικολόγο, που θα σας δώσει και την κατάλληλη συμβουλή. Η έκτρωση δεν αποτελεί μέθοδος αντισύλληψης σε καμία περίπτωση.....μην φτάσετε εκεί! Στην Ελλάδα, ο δείκτης γονιμότητας παραμένει χαμηλός, αντίθετα με τον αριθμό των εκτρώσεων που κινείται σε αρκετά υψηλά επίπεδα. Κάθε χρόνο καταγράφονται περί τις 150.000 εκτρώσεις. Οι αρνητικές συνέπειες είναι πολλαπλές και ίσως γίνουν θέμα σε κάποιο μεταγενέστερο άρθρο.