Πόλεμος Ευρώπης - Αμερικής για την ετικέτα του κρασιού
Επιμέλεια Μαρία Ανθοπούλου Κελεσίδου
Οι Ευρωπαίοι οινοπαραγωγοί ξεσηκώνονται απέναντι στους Αμερικανούς ανταγωνιστές τους, ενώ ο διεθνής ανταγωνισμός εντείνεται. Μήλον της έριδος, η προστασία της ονομασίας προέλευσης «Chateau». Στις ετικέτες που θέλουν να προστατέψουν οι Ευρωπαίοι συμπεριλαμβάνονται πολλές ονομασίες που χρησιμοποιούνται στην Ελλάδα και στην Κύπρο, όπως «Κτήμα», «Πύργος» ή «Αμπελώνας».
Η αφορμή δόθηκε το 2010, όταν οι Αμερικανοί ζήτησαν να εξάγουν στην Ευρώπη κρασιά με την καθόλου αμερικανική ονομασία «Chateau». Προκάλεσαν τότε την μήνιν του Γάλλου υπουργού Γεωργίας. Η συνέχεια εκτυλίσσεται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου ευρωβουλευτές από έξι χώρες καλούν την Κομισιόν να παρέμβει για να εμποδίσει τον σφετερισμό της ευρωπαϊκής οινικής παράδοσης.
Πρωτοστατεί η αειθαλής Άστριντ Λούλινγκ, ευρωβουλευτής από το Λουξεμβούργο και λάτρης των κρασιών του ποταμού Μοζέλα, η οποία στα 84 χρόνια της προεδρεύει της άτυπης ευρω-κοινοβουλευτικής ομάδας των «φίλων του κρασιού». Μιλώντας στην Deutsche Welle η κ. Λούλινγκ επισημαίνει: «Ξέρετε ότι στην Αμερική παράγεται περισσότερο Chablis απ΄ ότι στην ίδια τη Γαλλία; Ξέρετε ότι οι Αμερικανοί παράγουν, έτσι λένε δηλαδή, κρασί του Ρήνου ή του Μοζέλα; Το 2006 είχαμε υπογράψει συμφωνία, στην οποία μας διαβεβαίωναν ότι θα σταματούσαν τις αθέμιτες πρακτικές. Τώρα θέλουν άλλη συμφωνία. Λένε ότι το Chateau δεν είναι παρά ένα εμπορικό σήμα. Σε μας δεν είναι εμπορικό σήμα, είναι συνώνυμο της ποιότητας».
Ο αγώνας για τις ονομασίες προέλευσης
Κατά τη γαλλική παράδοση το κρασί αποκαλείται «Chateau» όταν η παραγωγή και η εμφιάλωση γίνονται στον πύργο του παραγωγού και ο εκλεκτός οίνος προέρχεται αποκλειστικά από τα σταφύλια του. Οι Αμερικανοί το βλέπουν πιο χαλαρά. Και αυτή είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου ή έστω του αμπελώνα, επισημαίνει ο Ιταλός ευρωβουλευτής Χέρμπερτ Ντόρφμαν από την περιοχή του νοτίου Τυρόλου, ο οποίος συνυπογράφει μεν τη διαμαρτυρία προς την Κομισιόν, αλλά διαχωρίζει τη θέση του από τους ζηλωτές της οινοκαλλιέργειας.
«Το μεγάλο πρόβλημα είναι άλλο» δηλώνει ο Ντόρφμαν. «Είναι οι αποκαλούμενες ημι-γενερικές ονομασίες, όπως τις λένε οι Αμερικανοί, δηλαδή οι δικές μας προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης, δηλαδή το Κιάντι, το Προσέκο ή το Μπορντώ. Οι Αμερικανοί δεν τα αναγνωρίζουν όλα αυτά και τα χρησιμοποιούν σε δικά τους κρασιά. Αν μπορούσαμε να βρούμε λύση σε αυτό, προσωπικά δεν έχω πρόβλημα να κάνω μία υποχώρηση στο Chateau. Ας χρησιμοποιούμε εμείς την ετικέτα Chateau με τις δικές μας προϋποθέσεις και οι Αμερικανοί με τις δικές τους».
Σε αυτό δεν συμφωνούν όλοι. Η Γερμανίδα ευρωβουλευτής Κρίστα Κλας, με οικογενειακή παράδοση στην αμπελουργία, ζητεί δραστικές λύσεις, μιλώντας στην Ολομέλεια του Στρασβούργου. «Γιατί θα πρέπει κρασιά από υπερπόντιες χώρες, από μη γαλλόφωνες χώρες, να κυκλοφορούν στην αγορά με γαλλική ονομασία; Η Κομισιόν θα πρέπει να αποκαταστήσει την αλήθεια και τη σαφήνεια. Η ευρωπαϊκή οινολογική παράδοση δεν μπορεί να αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης, κυρίε πρόεδρε...» προειδοποιεί η Γερμανίδα ευρωβουλευτής.
Και το «Κτήμα» στη λίστα των επίζηλων τίτλων
Οι παραγωγοί εκτός Ευρώπης δεν εποφθαλμιούν μόνο τα «Chateau». Στις ετικέτες που θέλουν να προστατέψουν οι Ευρωπαίοι συμπεριλαμβάνονται πολλές ονομασίες που χρησιμοποιούνται στην Ελλάδα και στην Κύπρο, όπως «Κτήμα», «Πύργος» ή «Αμπελώνας». Το πώς θα τις προστατέψουν παραμένει ζητούμενο. Πάντως η κυρία Άστριντ Λούλινγκ δείχνει μαχητική διάθεση. «Έχουμε ήδη καταφέρει πολλά. Για παράδειγμα πριν από χρόνια η Κομισιόν ήθελε να επιτρέψει την παραγωγή ροζέ κρασιού με απλή μείξη λευκού και κόκκινου. Στήσαμε οδοφράγματα που λέει ο λόγος για να το σταματήσουμε αυτό. Και το σταματήσαμε» λέει η ευρωβουλευτής από το Λουξεμβούργο.
Ο διεθνής ανταγωνισμός εντείνεται. Νέες ποικιλίες και ετικέτες εμφανίζονται όχι μόνο στις ΗΠΑ, αλλά και στον Καναδά, στη Λατινική Αμερική, ακόμα και στην Κίνα.
Θα πρέπει να ανησυχούν οι Ευρωπαίοι; Όχι, υποστηρίζει ο Χέρμπερτ Ντόρφμαν, αρκεί να αξιοποιήσουν τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα. «’Εχω αρκετή αυτοπεποίθηση ως Ευρωπαίος για να πιστεύω ότι δεν κινδυνεύουμε από τον ανταγωνισμό. Τα ευρωπαϊκά κρασιά έχουν μεγάλη επιτυχία, εξάγουμε σε όλον τον κόσμο. Πρέπει όμως να υπερασπιστούμε τις ονομασίες προέλευσης. Η επιτυχία δεν οφείλεται στο ότι κάνουμε καλό Σαντζιοβέζε ή Καμπερνέ, αλλά στο ότι διαφημίζουμε την περιοχή της Καμπανίας, του Μπορντώ, του Κιάντι. Όλα αυτά πρέπει να τα διαφυλάξουμε» λέει ο Ιταλός ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle.
Πηγή: Deutsche Welle