ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ - ΠΕΡΙ ΟΙΝΟΥ

Επιμέλεια Μαρία Ανθοπούλου Κελεσίδου

Οπως αναφέρθηκε στο προηγούμενο άρθρο, η εσοδεία 2012 χαρακτηρίζεται πανελλαδικά από σημαντικές βροχοπτώσεις, καθ’ όλη τη διάρκεια του χειμώνα και της άνοιξης.

Παρακάτω αναφέρονται οι υπόλοιπες αμπελουργικές ζώνες με τις ενδιαφέρουσες γευστικές τους αποδόσεις.

ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ

ΛΟΚΡΙΔΑ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ

Η φετινή χρονιά ήταν πρώιμη κατά 7-10 ημέρες, καθώς τον σχετικά βαρύ χειμώνα διαδέχτηκε μια ιδιαίτερα δροσερή άνοιξη με αρκετές βροχοπτώσεις προς το τέλος της και στη συνέχεια ένα πολύ θερμό καλοκαίρι.

Στα τέλη Μαΐου υπήρξε χαλαζόπτωση η οποία έπληξε τον πεδινό αμπελώνα στο τέλος της άνθησης και στα ορεινά στην ανθοφορία. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την καταστροφή σημαντικού μέρους της παραγωγής.

Η ποσοτική παραγωγή ήταν μειωμένη στις περιοχές όπου πλήγηκαν από την χαλαζόπτωση. Για τις υπόλοιπες, οι υψηλές θερμοκρασίες που επικράτησαν το μήνα Ιούλιο (από τους ζεστότερους μήνες των τελευταίων ετών), καθώς και η παρατεταμένη έλλειψη βροχοπτώσεων επέτεινε το γεγονός της μειωμένης παραγωγής γενικότερα.

Ο τρύγος ξεκίνησε στις αρχές Αυγούστου με λευκές ποικιλίες και πιο συγκεκριμένα με Chardonnay και Sauvignon. Κατόπιν τρυγήθηκαν οι υπόλοιπες λευκές Μαλαγουζιά, Ρομπόλα, Ασύρτικο κ.α. και τη τρίτη εβδομάδα του Αυγούστου οι ερυθρές Syrah, Merlot, Cabernet Sauvignon, Ξινόμαυρο κ.α..

Οργανοληπτικά η υγιεινή των σταφυλιών που τρυγήθηκαν ήταν εξαιρετική, καλής ποιότητας σταφύλια με έντονα αρωματικά χαρακτηριστικά και εξαιρετικά χρώματα. Οι λευκές ποικιλίες παρουσιάζουν σε έντονο βαθμό τα αρωματικά τους χαρακτηριστικά και αναμένουμε να δώσουν κρασιά πολύ ευχάριστα, φρουτώδη με ισορροπημένη γεύση. Τα ερυθρά έχουν πλούσια χαρακτηριστικά με καλή φαινολική ωριμότητα, υψηλό περιεχόμενο σε σάκχαρα και έτσι αναμένουμε να δώσουν ερυθρά κρασιά έντονα σε χρώμα, πολύ πλούσια σε σώμα, επιδεκτικά μεγάλης παλαίωσης.

Αντίστοιχες ήταν οι συνθήκες με άριστα αποτελέσματα και στο Δομοκό Φθιώτιδας χωρίς να έχει μειωθεί η παραγωγή.

ΑΤΤΙΚΗ

Οι κλιματολογικές συνθήκες κατά την φετινή χρονιά οδήγησαν σε μεγάλη πρωιμότητα όλες ποικιλίες που καλλιεργούνται στην περιοχή. Την ήπια η άνοιξη ακολούθησε το πολύ θερμό καλοκαίρι.. Οι βροχοπτώσεις σταμάτησαν πολύ νωρίς, καθώς τον Μάιο σημειώθηκαν μόνο 8 χιλιοστά ενώ η επικράτησε ανομβρία όλο το καλοκαίρι.

Όσοι αμπελώνες αρδεύτηκαν έδωσαν ικανοποιητική παραγωγή, ενώ οι ξηρικοί έδωσαν μεν μέτρια ποσοτικά παραγωγή, υψηλής δε ποιότητας. Η παραγωγή του Σαββατιανού κυμάνθηκε σε φυσιολογικά επίπεδα.

Οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες κατά τον Ιούλιο δεν επηρέασαν το αρωματικό δυναμικό των σταφυλιών και οι οξύτητες ήταν υψηλότερες από το 2011 (5,5-5,8 gr/lt σε τρυγικό οξύ).

Οι τιμές κυμάνθηκαν από 0,28 – 0,35 λεπτά ευρώ ανά κιλό σταφυλιού.

ΒΟΙΩΤΙΑ

Ο χειμώνας ήταν ήπιος, όπως συνήθως. Ήδη από τον Απρίλιο άρχισαν να σημειώνονται υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες, κάτι που συνεχίστηκε για την υπόλοιπη άνοιξη και το καλοκαίρι, ενώ η τελευταία από τις λιγοστές βροχές έπεσε το Μάιο. Τα περισσότερα αμπέλια είχαν υποστεί εμφανές θερμικό stress την εποχή του τρυγητού, ο οποίος ήταν ο πιο πρώιμος των τελευταίων τουλάχιστον 15 ετών.

Τα αμπέλια είχαν τις συνηθισμένες για την περιοχή χαμηλές αποδόσεις, από 600 έως 1000 kg/στρ., με τα περισσότερα να δίνουν φέτος παραγωγή πλησιέστερα στο χαμηλότερο όριο.

Τα σταφύλια ήταν απόλυτα υγιή με βαθμό ωρίμανσης από 11,7 έως 13°Bé και σχετικά χαμηλές οξύτητες.

Και φέτος η ποιότητα είναι άριστη και ευελπιστούμε στην παραγωγή πολύ καλών κρασιών.

ΕΥΒΟΙΑ

Αρκετές βροχοπτώσεις κατά την διάρκεια του χειμώνα και αρκετούς δυνατούς αέρηδες την άνοιξη και τους καλοκαιρινούς μήνες. Ο χειμώνας ήταν βαρύς χειμώνας με χιονοπτώσεις.

Κατά την διάρκεια της ωρίμανσης χαρακτηρίζονταν με αρκετό ζεστό καλοκαίρι και δυνατούς αέρηδες στη Νότιο Εύβοια και η ωρίμανση ήρθε 15 ημέρες νωρίτερα. Το σταφύλι ήταν σε φυσιολογικά επίπεδα. Στην Θήβα και ερυθρές ήταν πιο ζεστό το διάστημα της ωρίμανσης και εδώ ο τρύγος ήταν περίπου 12 ημέρες νωρίτερα από το 2011.

ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

ΝΕΜΕΑ

Σε γενικές γραμμές η χρονιά στο ορεινό κομμάτι της ζώνης εξελίχθηκε φυσιολογικά με την έκπτυξη των οφθαλμών και την ανθοφορία να λαμβάνουν χώρα ελαφρώς πρώιμα. Επιπλέον οι καιρικές συνθήκες βοήθησαν αρκετά για στην αποφυγή ασθενειών. Μέχρι και τον Μάιο η εκτίμηση ήταν πως θα έχουμε μία εξαιρετική χρονιά λόγω της ελαφράς πρωιμότητας που διαφαινόταν. Το θερμό καλοκαίρι ωστόσο προκάλεσε έντονο θερμικό stress στους αμπελώνες, κάτι που ενισχύθηκε και από τις χαμηλές βροχοπτώσεις στην περιοχή (μόλις 300 mm μέχρι τον Αύγουστο). Βέβαια στο ορεινό κομμάτι της ζώνης τόσο η μέση, όσο και η υψηλότερη θερμοκρασία είναι πάντα 2-3 βαθμούς χαμηλότερα λόγο του υψομέτρου της περιοχής με αποτέλεσμα τα σταφύλια να βρίσκονται σε λίγο καλύτερες συνθήκες από πλευράς θερμικού stress.

Λίγες μόνο ημέρες πριν την έναρξη του τρύγου έπληξε την Πελοπόννησο (αλλά και την υπόλοιπη Ελλάδα) ένα σφοδρό κύμα κακοκαιρίας με χαρακτηριστικό τις έντονες βροχοπτώσεις, καθυστερώντας την έναρξη του τρύγου κατά λίγες ημέρες.

Σε αντίθεση με τον κάμπο της Νεμέας που “χτυπήθηκε” από τον παγετό του Απριλίου μειώνοντας δραματικά την παραγωγή, η περιοχή του Ασπρόκαμπου και του Ψαρίου παρουσίασαν σχετικά μειωμένη παραγωγή (περίπου 15%) σε σχέση με το κανονικό και κυμάνθηκε στα 700 – 1000 Kg/στρέμμα.

Ποιοτικά η χρονιά χαρακτηρίζεται ανώτερη του μέσου όρου, με τα σταφύλια να παρουσιάζουν αρκετά καλή φαινολική ωριμότητα.

ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ

Το 2012 μπορεί να χαρακτηριστεί σαν εξαιρετική χρονιά για το Μοσχοφίλερο.

Ο χειμώνας ως συνήθως κρύος και βροχερός και η άνοιξη με ελάχιστες ζημιές από παγετό στις 11/4 , (-1,7°C) κυρίως στα πρωιμότερα αμπελοτεμάχια.

Ο Ιούνιος και ο Ιούλιος ξηροί, πράγμα ασυνήθιστο για την περιοχή με αποτέλεσμα να μην υπάρξουν απώλειες από μυκητολογικές προσβολές.

Το ξηρό και θερμό καλοκαίρι συνεχίστηκε μέχρι τις 10 Αυγούστου και οι βροχές που έπεσαν στο τέλος του πρώτου δεκαήμερου ήταν απόλυτα αναγκαίες για την φυσιολογική λειτουργία των αμπελιών.

Οι θερμοκρασίες στο κρίσιμο στάδιο των τελευταίων 40 ημερών προ του τρύγου ήταν ομαλές (max 36,6°C), με μέση θερμοκρασία Αυγούστου 23,5°C και Σεπτεμβρίου 19,2°C, με αποτέλεσμα τέλεια αρωματική εξέλιξη και ωρίμανση.

Οι δυνατές βροχοπτώσεις στα μέσα Σεπτεμβρίου και οι ευνοϊκές συνθήκες στη συνέχεια, είχαν σαν αποτέλεσμα να γίνει η ωρίμανση με ομαλούς ρυθμούς και να έχουμε τον καλύτερο τρυγητό των τελευταίων 30 ετών.

Η παραγωγή πολύ καλή ποσοτικά, χωρίς υπερβολές, με την πλειονότητα των αμπελιών να μην ξεπερνούν τα 1000 κιλά.

Ο σακχαρικός τίτλος κυμάνθηκε από 11,0 έως και 13,0 beaume.

Τα σταφύλια μικρά με μέτριου μεγέθους ρόγες, αποτέλεσμα της ξηρής περιόδου του καλοκαιριού, απόλυτα υγιή με εξαιρετική τεχνολογική ωριμότητα.

Οι οίνοι εμφανίζονται πολύ αρωματικοί με πολύ καλή ισορροπία.

Ο κύριος όγκος του Μοσχοφίλερου πουλήθηκε με 0,35 - 0,40 λεπτά ευρώ, ενώ μικρές ποσότητες πωλήθηκαν με 0,45 – 0,50 λεπτά ευρώ.

ΠΛΑΓΙΕΣ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ

Αρκετές βροχοπτώσεις στη διάρκεια του χειμώνα και της άνοιξης (1100 mm βροχής) που όμως δεν στάθηκαν ικανές να εμποδίσουν την καταπόνηση των φυτών τις συνεχόμενες ζεστές ημέρες του καλοκαιριού. Ταυτόχρονα συνεχείς βοριάδες από τα τέλη Ιουνίου λειτουργούσαν στην ίδια κατεύθυνση «σουρώνοντας» την ρόγα του σταφυλιού και πρωιμίζοντας εξαιρετικά τον τρύγο.

Σημαντική για το Ροδίτη υπήρξε και η βροχή του διημέρου 7/8 Σεπτεμβρίου (ύψος βροχόπτωσης 100 mm!) η οποία έδωσε μία νέα πνοή στην όψιμη αυτή ποικιλία.

Ποσοτικά τελικά η χρονιά κινήθηκε στα περσινά επίπεδα.

Ποιοτικά χαρακτηρίζεται από υγιές σταφύλι αλλά μειωμένες οξύτητες και έντονο χρώμα χωρίς αντίστοιχη πλήρη φαινολική ωρίμανση.

Οι τιμές ελαφρώς μειωμένες γύρω στα 0,28 – 0,45 €/kgr.

ΠΑΤΡΑ

Νωρίτερα ξεκίνησε και στη Πάτρα ο τρύγος τη φετινή χρονιά.

Λιγότερες οι ποσότητες στο Μοσχάτο αλλά και στη Μαύρη Κορινθιακή.

Απόλυτα υγιή ήταν τα σταφύλια και στην Αχαϊα.

Η Μαυροδάφνη και τα άλλα ποικιλιακά ερυθρά (Cabernet, Merlot και Syrah) παρουσίασαν επίσης μειωμένη παραγωγή, αλλά με άριστη υγεία και πολύ καλά χρωματικά επίπεδα.

Οι πρόσφατες βροχοπτώσεις στο Νομό είχαν σαν αποτέλεσμα να καθυστερήσει ο τρυγητός του Ροδίτη.

Οι βροχοπτώσεις επηρέασαν τον σακχαρικό του τίτλο (Be 9,2-11,0) με αποτέλεσμα να χρειάζεται εμπλουτισμός με ανακαθαρισμένο γλεύκος.

Η υγεία των σταφυλιών, δεν επηρεάστηκε από τις βροχοπτώσεις που έπληξαν την περιοχή.

ΗΛΕΙΑ

Ο ήπιος χειμώνας με βροχοπτώσεις σε κανονικά επίπεδα και κανονική κατανομή, η ζέστη την άνοιξη και η σταθερά υψηλές θερμοκρασίες, χωρίς βροχοπτώσεις κατά τη διάρκεια του Ιουλίου και του Αυγούστου οδήγησαν σε μία πρώιμη παραγωγή με πλήρη φαινολική και αλκοολική ωριμότητα, με τον τρύγο να αρχίζει και να τελειώνει κατά περίπου 15 ημέρες νωρίτερα από πέρυσι. Η συνέχιση των υψηλών θερμοκρασιών για την εποχή του φθινοπώρου, χωρίς βροχοπτώσεις έως τις 15 Σεπτέμβρη, βοήθησαν ώστε και οι όψιμες ποικιλίες, όπως ο Ροδίτης, να ωριμάσουν και να τρυγηθούν χωρίς προβλήματα.

Η φετινή παραγωγή για τις περισσότερες ποικιλίες ήταν μειωμένη κατά 20 έως 30%. Εξαίρεση οι Ροδίτες όπου η παραγωγή ήταν στα ίδια περυσινά επίπεδα ή και ελαφρά αυξημένη.

Ποιοτικά η φετινή παραγωγή ήταν πολύ καλή, με ιδιαίτερο χαρακτηριστικό την απουσία ασθενειών ή σαπίσματος, η οποία οδήγησε σε πάρα πολύ καλή ποιότητα πρώτης ύλης.

Οι τιμές κυμάνθηκαν στα περυσινά επίπεδα ή ελαφρά μειωμένες σε σχέση με αυτές.

ΛΑΚΩΝΙΑ

Η περιοχή είχε ήπιο χειμώνα, άνοιξη σχετικά άνυδρη και ιδιαίτερα θερμό καλοκαίρι με παρατεταμένους καύσωνες και πολύ υψηλές θερμοκρασίες.

Διακρινόταν από ιδιαίτερα μεγάλη ηλιοφάνεια. Η μέση ετήσια μέγιστη θερμοκρασία είναι 23°C, και η ελάχιστη 14°C.. Το συνολικό ύψος ετήσιας βροχόπτωσης είναι 400-470 mm.

Σε αυτόν τον τρύγο οι θερμοκρασίες ήταν υψηλές και παρατεταμένα επικρατούσαν καύσωνες διαρκείας με θερμοκρασίες πάνω από 35 Κελσίου πράγμα πρωτοφανές για την εποχή και με ελάχιστες βροχοπτώσεις.

Ποσοτικά υπήρξε πτώση περίπου 30%.

Η ποιότητα των σταφυλιών ήταν μέτρια με χαμηλές οξύτητες και υψηλό Be.

Oι τιμές των σταφυλιών κυμάνθηκαν στα ίδια επίπεδα με πέρυσι.

ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΣΑΜΟΣ

Το 2012 ήταν άλλη μια καλή χρονιά από άποψη ποιότητας. Η ποσότητα των σταφυλιών ήταν περιορισμένη και είχαμε αυξημένους βαθμούς σακχάρων.

Ο ζεστός Αύγουστος σε συνδυασμό με την περιορισμένη παραγωγή επιτάχυνε την ωρίμανση και συνετέλεσε σε πρώιμο τρύγο, κατά 10 μέρες τουλάχιστον. Οι προσβολές από ασθένειες ήταν λιγότερες απ’ ότι συνήθως με αποτέλεσμα καλύτερης ποιότητας σταφύλια.

Ο τρύγος ξεκίνησε στις 03/08 και τελείωσε στις 21/09.

ΠΑΡΟΣ

Ήπιος χειμώνας, με ικανοποιητικές βροχοπτώσεις από τον Οκτώβριο έως και τον Απρίλιο. Το καλοκαίρι επικρατούσαν υψηλές θερμοκρασίες και ηλιοφάνεια με κάποια μελτέμια από τις 20 Ιουλίου έως και τις 15 Αυγούστου. Ο τρύγος ξεκίνησε στις 16 Αυγούστου και τελείωσε στις 15 Σεπτεμβρίου. Καθ’ όλη την διάρκειά του επικρατούσε ηλιοφάνεια, υψηλές θερμοκρασίες ενώ δεν παρατηρήθηκε ιδιαίτερη υγρασία τις βραδινές ώρες.

Η παραγωγή των αμπελώνων ήταν ελαφρώς μειωμένη κατά 15% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά κυρίως λόγω της παρατεταμένης ζέστης. Η ποιότητα των σταφυλιών ήταν εξαιρετική και έδωσε κρασιά με υψηλούς αλκοολικούς τίτλους σε λευκές και ερυθρές ποικιλίες και υψηλές οξύτητες και πλούσιο άρωμα για τα λευκά.

Οι τιμές των σταφυλιών παρέμειναν και αυτή τη χρονιά αμετάβλητες.

ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ

Το σχήμα του καλαθιού, που διαμορφώνονται τα κλήματα στην περιοχή της Σαντορίνης, προστάτεψε αποτελεσματικά τα σταφύλια από τους θυελλώδεις ανοιξιάτικους Β – ΒΔ – Δ ανέμους που κυριολεκτικά σάρωσαν το νησί στα τέλη του Β΄10ήμερου του Απριλίου. Η σχεδόν ολοσχερής καταστροφή των νεαρών βλαστών που καταγράφηκε αμέσως μετά φαίνεται ότι μείωσε την συνολική παραγωγή σε σταφύλι του έτους τουλάχιστον κατά 50%. Η ανάκαμψη στην βλάστηση που ακολούθησε ήταν απόρροια των υψηλών βροχοπτώσεων του χειμώνα (450 mm περίπου) αλλά και του αίθριου και ζεστού καιρού που παρατηρήθηκε το αμέσως μετά την κακοκαιρία επόμενο 15νθήμερο.

Στην διάρκεια της ανάπτυξης της ράγας και της ωρίμανσης – Μάιο έως και Ιούλιο – οι καιρικές συνθήκες που επικράτησαν ήταν ξηροθερμικές με διαρκείς και δυνατούς Β-ΒΔ ανέμους.Το φαινόμενο της «δρόσου» το οποίο δρα ευεργετικά στο «φούσκωμα» του καρπού δεν παρατηρήθηκε σε όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού με ελάχιστες εξαιρέσεις στα τέλη του Ιουλίου και στα τέλη του Αυγούστου.

Ποσοτικά το λευκό σταφύλι στο νησί πλησίασε σε σύνολο τους 2.900 tn περίπου ενώ οι πρώτες εκτιμήσεις – πριν την καταστροφή του Απριλίου – αναφερόντουσαν σε 5.000 – 5.500 tn.

Ποιοτικά ο καρπός ήταν μέτριος με καλή και ομοιόμορφη ανάπτυξη αλλά και με πολλές προσβολές σε ωίδιο.

Οι τιμές των σταφυλιών παρέμειναν στα επίπεδα των τελευταίων ετών – περίπου 1 € το κιλό με κάποια ανοδική τάση.

Τα φετινά κρασιά είναι αρωματικά. Αρχικά διακρίνουμε την μπανάνα και στη συνέχεια έντονα τα αρώματα φρούτων, όπως αχλάδι. Τα αρώματα των εσπεριδοειδών, όπως λεμόνι και ώριμων φρούτων, όπως ροδάκινου και βερίκοκου δεν λείπουν τόσο από τη μύτη όσο και από το στόμα. Τα κρασιά του 2012 θα έχουν σχετικά υψηλό αλκοολικό βαθμό. Είναι γεμάτα νεύρο και μεταλλικότητα.

Οι οξύτητες των κρασιών κυμαίνονται, ανάλογα πάντα με το βαθμό ωριμότητας τους, από 5,7- 6,2 gr/lt εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ και με pH γύρω στα 3,1-3,3. Το σώμα τους από τώρα εμφανίζεται πλούσιο και γεμάτο.

Όσο για τη δυνατότητα παλαίωσής τους είναι ακόμα νωρίς να πούμε, αν και γνωρίζουμε από εμπειρία ότι η Σαντορίνη έχει τουλάχιστον 4 χρόνια παλαίωσης.

ΚΡΗΤΗ

Διπλό πρόσωπο στην Κρήτη, τόσο ως προς τις ποσότητες όσο και ως προς την οψιμότητα του τρύγου.

Με βάση την κύρια περιοχή Πεζών-Ηρακλείου, έχουμε τα κάτωθι στοιχεία:

Ζεστή χρονιά και στην Κρήτη καθώς το θερμικό άθροισμα ήταν αυξημένο κατά 12% σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταία πενταετίας. Έτσι, σημειώθηκε πρωίμιση του τρυγητού που έφτασε και τις τρείς εβδομάδες ανάλογα την περιοχή και συνοδεύτηκε από σημαντική μείωση της στρεμματικής απόδοσης..

Στο Ηράκλειο ο τρύγος ξεκίνησε με τη Chardonnay είκοσι μέρες νωρίτερα σε σχέση με το 2011 και ολοκληρώθηκε στις είκοσι Σεπτεμβρίου με το Κοτσιφάλι, το οποίο αν και τρυγήθηκε όψιμα δεν έφτασε στην επιθυμητή φαινολική ωρίμανση.

Η παραγωγή ήταν μειωμένη κατά περίπου 15% στα λευκά σε σχέση με το 2011 ενώ αντίθετα για τις ερυθρά ήταν αυξημένη κατά 20% περίπου. Η απόδοση ήταν 900-1000 κιλά ανά στρέμμα.

Τα λευκά κρασιά του 2012 αναμένονται να είναι ιδιαίτερα αρωματικά, με πλούσιο σώμα και πολύ καλή οξύτητα ενώ τα ερυθρά κρασιά χαρακτηρίζονται από έντονα φρουτώδη αρώματα, μέτρια περιεκτικότητα σε αλκοόλη και έντονο χρώμα.

Οι τιμές αγοράς των σταφυλιών από τα οινοποιεία κρατήθηκαν στα ίδια επίπεδα με το 2011 ή και λίγο χαμηλότερα.