Φελλός - Ο προστάτης του κρασιού

ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ - ΠΕΡΙ ΟΙΝΟΥ

 Γράφει η Ανθοπούλου-Κελεσίδου Μαρία

 

Ε

δώ και αιώνες, ζει και αναπνέει μαζί με το κρασί...

 

Ο παραδοσιακός φελλός κόβεται από τον φλοιό της φελλόδρυος, ενός είδους βελανιδιάς που φύεται κυρίως στη δυτική Μεσόγειο και ζει περίπου 200 χρόνια. Η φελλόδρυς αναπτύσσεται πολύ αργά και χρειάζεται περίπου 40 χρόνια για να παραγάγει ένα στρώμα αρκετά πυκνό ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην παραγωγή φελλού. Μετά την πρώτη αφαίρεσή του, ο φλοιός της ανανεώνεται ξανά κάθε 9 - 12 χρόνια. Η Πορτογαλία παράγει τις μεγαλύτερες και καλύτερης ποιότητας ποσότητες φελλού.

Ζει και αναπνέει μαζί με το κρασί. Είναι μέρος της καθημερινότητας κάθε οινόφιλου απ' άκρη σ' άκρη της γης

Η μοναδική ίσως περίπτωση όπου δεν πρέπει επ? ουδενί να περιφρονήσετε και να αγνοήσετε την αξία και τη σπουδαιότητα των φελλών είναι η περίπτωση των κρασιών. Χωρίς την ύπαρξή τους δε θα ήμασταν σε θέση να εκτιμήσουμε και να απολαύσουμε την καλή ποιότητα του κρασιού.

Ο φελλός είναι ο  καλύτερος τρόπος προστασίας του κρασιού. Ο φελλός αποτελεί εδώ και χρόνια το διασημότερο είδος πώματος των κρασιών, αφού συνδυάζει μοναδικές ιδιότητες. Είναι ελαφρύς, ελαστικός, αδρανής, παρουσιάζει απόλυτη στεγανότητα για τα αέρια και τα περισσότερα υγρά, ιδιότητες που τον καθιστούν πολύτιμο, φυσικό μονωτικό υλικό. Με το φελλό δεν υπάρχουν διαρροές κρασιού από τη φιάλη, και ταυτόχρονα εμποδίζεται η καταστροφική είσοδος του οξυγόνου και οσμών και γεύσεων από το εξωτερικό περιβάλλον στο εσωτερικό της φιάλης, που μπορούν να αλλοιώσουν τα χαρακτηριστικά του κρασιού. 

Οι ιδιότητες, οι οποίες κάνουν το φελλό πολύτιμο φύλακα ? άγγελο της ποιότητας του κρασιού, χάνονται όταν ο φελλός ξεραθεί. Αυτό συμβαίνει όταν οι φιάλες αποθηκεύονται σε όρθια θέση, με αποτέλεσμα ο φελλός μετά από σύντομο χρονικό διάστημα να ξεραίνεται, επειδή δε βρέχεται από το κρασί. Γι? αυτό οι ενδεδειγμένες θέσεις αποθήκευσης των κρασιών είναι η ύπτια ή η ανάποδη, όπου ο φελλός υγραίνεται συνεχώς. Όσο όμως προσεκτικός και να είναι κανείς ως προς την αποθήκευση των φιαλών, υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο να παρουσιαστεί φελλωμένο ένα κρασί, μια και πρόκειται για ένα φυσικό προϊόν και ως τέτοιο παρουσιάζει μεγάλη ετερογένεια. Ως εκ τούτου είναι αποδεκτή η εμφάνιση ενός μικρού ποσοστού φελλωμένων κρασιών. Συμβαίνει και στα καλύτερα Chateau!

Από την άλλη, ο φελλός μας αποκαλύπτει πολλά για κάθε κρασί. Όσο πιο στενός και παραμορφωμένος είναι ένας φελλός, τόσο μεγαλύτερο είναι το διάστημα παλαίωσης του κρασιού.  Αυτό είναι ένα πολύ χρήσιμο στοιχείο κατά την πιθανή αξιολόγηση της χρονιάς παραγωγής ενός κρασιού. Επίσης τις περισσότερες φορές οι φελλοί φέρουν πάνω το όνομα του παραγωγού, αν όχι του κρασιού, προσφέροντας πληροφορίες σχετικά με την προέλευσή του, σε περίπτωση που η ετικέτα έχει χαθεί. Ένας κοντός φελλός φτιαγμένος από «περισσεύματα» φελλών, μπορεί να προσφέρει κάποια από τα πλεονεκτήματα των ατόφιων φελλών, είναι όμως ανεπαρκής για κρασιά παλαίωσης. Η παρουσία του σε ένα μπουκάλι μάλλον υποδηλώνει ότι η ικανότητα του εν λόγω κρασιού για παλαίωση είναι περιορισμένη. 

Αντίθετα, ένας ιδιαιτέρως μακρύς φελλός υποδηλώνει τουλάχιστον την αισιοδοξία του παραγωγού για την εξέλιξη του κρασιού του.

Τα τελευταία χρόνια έχουν προταθεί διάφορες εναλλακτικές λύσεις, προκειμένου να αντικατασταθεί ο φελλός και τα προβλήματα που εμφανίζει. Συνθετικοί φελλοί, γυάλινοι ή βιδωτά καπάκια, που έχουν αρχίσει τώρα τελευταία να είναι της μόδας, έχουν χρησιμοποιηθεί κατά καιρούς. Ο φελλός εξακολουθεί πάρα ταύτα να είναι ο βασιλιάς στο λαιμό των φιαλών των κρασιών.

Ένας φελλός λοιπόν έχει πολλά να διαφυλάξει και να αποκαλύψει για ένα κρασί. Γι? αυτό ούτε οι παραγωγοί, αλλά ούτε και εμείς οι απλοί οινόφιλοι πρέπει να υποτιμούμε τη σπουδαιότητά του, αφού από αυτόν εξαρτάται κατά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό η διασφάλιση της ποιότητας του κρασιού.