Φελλός και Ιστορία
Γράφει η Ανθοπούλου Κελεσίδου Μαρία
Ο
φελλός έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον πολύ πριν στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ο Θεόφραστος γράφει ότι βουλώματα φελλών παράγονταν στην Ιταλία 300 χρόνια π.Χ. και ο Πλίνιος ο Γηραιός αναφέρει, στη Φυσική Ιστορία του, την ικανότητα της φελλώδους δρυός να ανανεώνει τον ιστό φελλού μετά την αφαίρεσή του και χρησιμοποιεί ως παραδείγματα χρήσης φελλού τις σημαδούρες, δίχτυα αλιείας, γυναικεία παπούτσια και για στέγες σπιτιών. Ο Οράσιος, σε μια από τις Ωδές του, αναφέρει τη χρήση φελλού με ρητίνη για το κλείσιμο αμφορέων κρασιού.Το 1634 ο Άγγλος ευγενής Kenelm Digby επαναστατεί στη βιομηχανία αποδοχέων οίνου με την εφεύρεση της γυάλινης φιάλης. Αυτός ο διπλωμάτης θεωρείται ο εφευρέτης του σύγχρονου γυάλινου μπουκαλιού για κρασί, το οποίο χαρακτηρίζεται από λαιμό ενισχυμένο με σφράγιση. Λόγω της πολύ καλής γνώσης στη χρήση των νέων και ισχυρών φούρνων κάρβουνου, οι Άγγλοι ήταν οι πρώτοι που κατάφεραν να παράγουν ανθεκτικά γυάλινα μπουκάλια κρασιού.
Δεκαετίες αργότερα, μια δεύτερη επανάσταση λαμβάνει χώρα: η ανάπτυξη των βουλωμάτων φελλού. Ο φελλός, ελαστικός και αδιάβροχος, διασφαλίζει τη στεγανότητα του μπουκαλιού κι επιτρέπει στο κρασί να αναπνεύσει. Ο ενισχυμένος λαιμός επιτρέπει στον οινοπαραγωγό να χτυπήσει το βούλωμα φελλού, προκειμένου να εισχωρήσει, χωρίς να θρυμματιστεί ο λαιμός του μπουκαλιού. Το κρασί, το μπουκάλι και το βούλωμα είναι, από τον XVII αιώνα, τρία αχώριστα στοιχεία.
Το πρώτο ανοιχτήρι για φελλό χρονολογείται από το 1720. Από τότε μέχρι σήμερα, το βούλωμα φελλού και η γυάλινη φιάλη κρασιού είναι αχώριστοι συνταξιδιώτες.
Το βούλωμα, προλαμβάνοντας την οξείδωση του κρασιού, επιτρέπει την παλαίωση του κρασιού μέχρι να αξιοποιήσει το ολικό δυναμικό του. Το κρασί, από την άλλη, προλαμβάνει την ξήρανση του φελλού και την απώλεια της ελαστικότητας του, απουσία της οποίας δε θα μπορούσε να βγει από το μπουκάλι.
Το γεγονός ότι ο φελλός συγκεντρώνει όλα αυτά τα χαρακτηριστικά είναι αναμφίβολα ο λόγος για τον οποίο έχει χρησιμοποιηθεί επί αιώνες για τη σφράγιση φιαλών κρασιού . Έτσι, το βούλωμα αποτελεί το κατ? εξοχήν προϊόν του τομέα φελλού. Αυτό το απλό αντικείμενο είναι, από τον XVIII αιώνα, η κινητήριος δύναμη μια ολόκληρης βιομηχανίας.