Τραυλισμός - Συμβουλευτική γονέων

ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ - ΕΝ ΑΡΧΗ ΗΝ Ο ΛΟΓΟΣ

Επιμέλεια Τούφας Κωνσταντίνος, Λοθεραπευτής

O χρόνος έναρξης του τραυλισμού σε μερικά παιδιά, εντοπίζεται την περίοδο που αρχίζουν να σχηματίζουν μικρές φράσεις. Ωστόσο, τα περισσότερα παιδία παρουσιάζουν στοιχεία τραυλισμού, περίπου ένα χρόνο αργότερα (2,5 — 3 ετών). Περίπου στο 90% των παιδιών που τραυλίζουν, ο τραυλισμός εκδηλώνεται πριν την ηλικία των 6 ετών. Ο τραυλισμός μπορεί να εμφανιστεί βαθμιαία ή αιφνίδια. Ο τραυλισμός παρουσιάζει διακυμάνσεις, που ποικίλλουν από την απουσία τραυλισμού, ως τον ήπιο ή σοβαρό τραυλισμό, ανάλογα με τις επικοινωνιακές συνθήκες ή τη χρονική περίοδο. Η πιο συνηθισμένη μορφή διαταραχής της ροής που παρατηρείται σε παιδιά που αρχίζουν να τραυλίζουν είναι η επανάληψη των αρχικών ήχων ή συλλαβών, σε λέξεις ή φράσεις. Άλλοι τύποι δυσρυθμίας, είναι η παράταση ήχων ή συλλαβών και η στιγμιαία εμπλοκή, κατά την προσπάθεια να ειπωθεί μια λέξη.

Μελέτες καταδεικνύουν πως τουλάχιστον τα τρία τέταρτα των πολύ νεαρών παιδιών που τραυλίζουν, έχουν την τάση να ανακτούν φυσιολογική ροή ομιλίας χωρίς θεραπεία. Σε παιδιά ηλικίας άνω των πέντε ετών, που τραυλίζουν ένα χρόνο η περισσότερο, μειώνεται η πιθανότητα ανάκτησης της φυσιολογικής ροής της ομιλίας. Έχουν προσδιορισθεί κάποιοι δείκτες, οι οποίοι καταδεικνύουν ποια παιδιά έχουν περισσότερες πιθανότητες να σταματήσουν να τραυλίζουν χωρίς θεραπευτική παρέμβαση, χωρίς ωστόσο να μπορούν να διαμορφώσουν ένα αξιόπιστο πρωτόκολλο. Συμπερασματικά, οι περισσότερες θεωρίες στον τραυλισμό, με γνώμονα τη δυνατότητα εξάλειψης του τραυλισμού, συστήνουν τη θετική, υποστηρικτική πρώιμη παρέμβαση, στα παιδιά που είναι λιγότερο πιθανό να ανακτήσουν τη φυσιολογική ροή της ομιλίας χωρίς θεραπεία.

Πως μπορεί ο γονέας να βοηθήσει το παιδί του να μιλάει με μεγαλύτερη ευχέρεια

Μη διακόπτεται το παιδί όταν μιλάει

Ο ενήλικας δεν πρέπει να διακόπτει το παιδί, όταν αυτό μιλάει. Η διακοπή μπορεί να προκαλέσει άγχος στο παιδί, με αποτέλεσμα να παραταθεί ή να επιδεινωθεί ο τραυλισμός.

Μιλήστε πιο αργά

Η ‘αργή ομιλία’ προϋποθέτει, συχνές παύσεις ανάμεσα στις προτάσεις και 'απαλή’ εκφορά των λέξεων. Φυσικά, θα πρέπει να εντάσσεται στα πλαίσια της φυσιολογικής ομιλίας και να μην ακούγεται μηχανική ή μονότονη.

Σεβασμός στη σιωπή

Ο σεβασμός της σιωπής του παιδιού, καθώς και η ενθάρρυνση για φυσιολογικές περιόδους σιωπής, μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του άγχους, που προκαλείται από το αίσθημα πίεσης για ομιλία.

Μειώστε τις στρεσογόνες καταστάσεις

Για παράδειγμα, θα ήταν προτιμότερο να ξυπνήσετε το παιδί, δέκα λεπτά νωρίτερα το πρωί, παρά να κάνει μπάνιο, να φάει και να ντυθεί βιαστικά. Έτσι η έναρξη της μέρας δε θα αποτελέσει μία εμπειρία άγχους. Τέτοιες εμπειρίες είναι δυνατόν vα προκαλέσουν ένταση που έχει επίπτωση στον τραυλισμό.

Μία ερώτηση κάθε φορά

Σύνηθες, ακόμα και στο πιο θετικό οικογενειακό περιβάλλον, είναι να θέτονται στο παιδί πολλές ερωτήσεις ταυτόχρονα, γεγονός που μπορεί να του προκαλέσει άγχος. Είναι θεμιτό να απευθύνετε στο παιδί, μία απλή ερώτηση κάθε φορά.

Αποφυγή του ‘δείξε - πες’

Πολλές φορές, οι γονείς απαιτούν από τα παιδιά τους, να δείξουν στους άλλους πόσο πολλά γνωρίζουν. Ωστόσο προτείνεται, σε περιόδους που ο τραυλισμός είναι πιο έντονος, να αποφεύγετε ανάλογες συνθήκες, που μπορεί να προκαλούν άγχος στο παιδί.

Συζήτηση θεμάτων που ενδιαφέρουν το παιδί

Η συζήτηση για θέματα που ενδιαφέρουν το παιδί, είναι πολύ σημαντική και μπορεί να αποτελέσει ευχάριστη και θετική εμπειρία ομιλίας.

Ανάγνωση βιβλίων

Είναι θετικό να διαβάζετε στο παιδί, βιβλία του ενδιαφέροντος του, με την κατάλληλη προσωδία (εκφραστικότητα, αργός ρυθμός).

Συζήτηση για  τον τραυλισμό

Η συζήτηση για τον τραυλισμό πρέπει να πραγματοποιείται, μόνο στις περιπτώσεις που το παιδί δείξει πως ενοχλείται από τις διαταραχές ροής. Σε αυτές τις περιπτώσεις καλό είναι να το εμψυχώνετε με τρόπους όπως 'είναι εντάξει, σε όλους μπορεί να συμβεί αυτό, η μαμά και ο μπαμπάς το παθαίνουν'.

Μειώστε την συζήτηση όταν παρατηρείται επιδείνωση δυσρυθμίας

Ο τραυλισμός έχει διακυμάνσεις. Σε περιόδους επιδείνωσης, προτείνεται να μην θέτονται στο παιδί πολλές ερωτήσεις που απαιτούν μακροσκελείς απαντήσεις. Αντιθέτως, είναι θεμιτό οι ερωτήσεις να απαιτούν απαντήσεις, σε επίπεδο μίας ή δύο λέξεων. Το παιδί με τον τρόπο αυτό βιώνει λιγότερο την εμπειρία του τραυλισμού.

Εισάγετε περιστασιακά μικρά ‘λάθη’ στην ομιλία σας, παρόμοια του τραυλισμού

Σε περιπτώσεις που το παιδί αντιδρά αρνητικά στον τραυλισμό του, με την εισαγωγή μικρών "λαθών" στην ομιλία σας, δείχνετε στο παιδί, πως ο καθένας μπορεί να κάνει λάθη κατά την ομιλία.

‘Χτίστε’ την αυτοπεποίθηση του

Είναι πολύ σημαντικό, οι γονείς να προβάλλουν και να υποστηρίζουν δραστηριότητες, οι οποίες κάνουν το παιδί να νιώθει καλό με τον εαυτό του. Η παρουσία του τραυλισμού μπορεί να μειώσει την αυτοπεποίθηση του παιδιού. Πρέπει λοιπόν να παρέχεται στο παιδί η ευκαιρία επιτυχίας, σε δραστηριότητες που το ευχαριστούν.

Πηγή: Μετάφραση από απόσπασμα του βιβλίου: ‘The child and adolescent stuttering treatment and activity resource guide’, (chapter 1, page 5, chapter 2, page 13 - 14)