Προστατέψτε τις βιταμίνες μαγειρεύοντας σωστά

ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ - ΠΕΡΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Μιας και ο ανθρώπινος οργανισμός πολύ λίγες μπορεί να συνθέσει, ο  εφοδιασμός με βιταμίνες είναι απαραίτητος καθημερινά. Τα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούν την κύρια πηγή βιταμινών, σημαντικά ποσά όμως περιέχονται και στα όσπρια, δημητριακά, ξηρούς καρπούς, κρεατικά και ψάρια. Ακόμα και αν το καθημερινό μας διαιτολόγιο περιλαμβάνει τροφές πλούσιες σε βιταμίνες δεν γνωρίζουμε ακριβώς πόσες από αυτές απορροφώνται από τον οργανισμό και ακριβώς επειδή πολλές βιταμίνες είναι ευπαθείς και αλλοιώνονται εύκολα υπάρχουν κάποια πράγματα που πρέπει να προσέχουμε κατά την προετοιμασία των γευμάτων αλλά και την φύλαξη (αποθήκευση) των πρώτων υλών δηλαδή των τροφίμων.

Παράγοντες όπως το ατμοσφαιρικό οξυγόνο (έκθεση σε αέρα),το ηλιακό φως, το νερό(κατά την κονσερβοποίηση και μαγείρεμα), η έκθεση των τροφίμων σε υψηλές θερμοκρασίες και η επεξεργασία τους (παστερίωση, αφυδάτωση), συντελούν στη καταστροφή μεγάλου μέρους των βιταμινών ενός τροφίμου.

Οι απώλειες αυτές όμως, μπορούν να ελαττωθούν αρκεί να είμαστε προσεκτικοί κατά τη αγορά των υλικών μας και τη προετοιμασία του φαγητού. Οι συμβουλές  που ακολουθούν είναι ιδιαίτερα χρήσιμες.
  • Οι τροφές και ιδιαίτερα τα φρούτα και λαχανικά πρέπει να είναι πολύ φρέσκες με λαμπερό  και σκούρο χρώμα.
  • Η κατανάλωση φρέσκων τροφών(λαχανικά, φρούτα, φρέσκο γάλα, νωπά ψάρια και κρεατικά) πρέπει να είναι καθημερινή, ενώ θα πρέπει να αποφεύγουμε τις έτοιμες και επεξεργασμένες τροφές(κονσέρβες, αφυδατωμένα και συμπυκνωμένα  τρόφιμα), αφού στερούνται των απαραίτητων βιταμινών.
  • Τα τρόφιμα πρέπει να καταναλώνονται άμεσα μετά το μαγείρεμα μιας και η συντήρηση τους στο ψυγείο για 2-3 μέρες μπορεί να καταστρέψει μέχρι και το 50%των βιταμινών τους.
  • Τα τρόφιμα πρέπει να τεμαχίζονται λίγο πριν μπουν στην κατσαρόλα ώστε να αποφεύγεται η επαφή τους με τον αέρα. Για τον ίδιο λόγο οι σαλάτες και τα φρούτα πρέπει να κόβονται λίγο πριν καταναλωθούν. Τα φρούτα και τα  λαχανικά δεν πρέπει να τεμαχίζονται σε μικρά κομμάτια ώστε μικρότερη επιφάνεια να έρχεται σε επαφή με το οξυγόνο. Καλό είναι κάποια λαχανικά όπως το μαρούλι, ρόκα να κόβονται με το χέρι, μιας και ή λάμα του μαχαιριού προκαλεί οξείδωση δηλαδή καταστροφή βιταμινών. Επίσης η  προσθήκη λεμονιού σε σαλάτες λαχανικών και φρούτων προστατεύει τις βιταμίνες λόγω όξινου περιβάλλοντος που δημιουργείται.
  • Τα λαχανικά (εκτός στην περίπτωση σούπας) πρέπει να βράζονται κατευθείαν σε βραστό νερό ενώ ο χρόνος παραμονής του στην κατσαρόλα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν λιγότερος.
  • Καλό είναι να αποφεύγουμε το ξεφλούδισμα των λαχανικών και φρούτων μιας και στην φλούδα περιέχονται σημαντικά ποσοστά βιταμινών. Βέβαια δυστυχώς η εκτεταμένη χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων καθιστά το παραπάνω ιδιαίτερα επικίνδυνο. Μια καλή λύση είναι η χρήση πιστοποιημένων βιολογικών προϊόντων.
  • Χρησιμοποιούμε όσο το δυνατόν λιγότερο νερό κατά το μαγείρεμα. Εξάλλου τα λαχανικά από μόνα τους περιέχουν σημαντικές ποσότητες νερού.
  • Η ορθή χρήση χύτρας ταχύτητας βοηθά στην μείωση της απώλειας βιταμινών γιατί ελαχιστοποιεί τον χρόνο μαγειρέματος ,μειώνει την ποσότητα νερού και τα τρόφιμα δεν έρχονται σε επαφή με τον αέρα.
  • Τα τρόφιμα πρέπει κατά την αποθήκευση τους να είναι προφυλαγμένα  από την ηλιακή ακτινοβολία, ενώ αν πρέπει να φυλάσσονται σε γυάλινες φιάλες, αυτές θα πρέπει να είναι σκουρόχρωμες.
  • Τα κατεψυγμένα τρόφιμα πρέπει να αποψύχονται εντός ψυγείου και να μαγειρεύονται άμεσα.
  • Σε καμία περίπτωση δεν χρησιμοποιούμε  μαγειρική σόδα  κατά το βράσιμο των λαχανικών  αφού  προκαλεί  απώλεια βιταμινών κυρίως του συμπλέγματος Β.
Βλέπουμε λοιπόν, πόσο απλό είναι με λίγη προσοχή, διαχειρίζοντας σωστά τις τροφές, να προφυλάξουμε τις ευαίσθητες και πολύτιμες βιταμίνες και να επωφεληθούμε στο μέγιστο από αυτές.