Αδυνάτισμα, μια απλή υπόθεση;

ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ - ΠΕΡΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Κάθε  οργανισμός είναι μοναδικός και συνεπώς χρειάζεται να λάβουμε υπόψη μας όλα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά (ψυχολογία, διατροφικές συνήθειες, άθληση, κ.α.) πριν σχεδιάσουμε το ατομικό πρόγραμμα διατροφής, το οποίο πρέπει να είναι πλήρες σε θρεπτικά συστατικά  και να εξασφαλίζει αργή  και σταθερή απώλεια βάρους. Μόνο έτσι επιτυγχάνεται η όσο το δυνατόν μικρότερη απώλεια μυϊκού ιστού και προλαμβάνεται η πτώση του βασικού μεταβολισμού. Όλοι γνωρίζουμε εξάλλου ότι η ταχεία απώλεια κιλών δεν σημαίνει ταυτόχρονα και απώλεια λίπους ενώ παράλληλα οδηγεί στην επαναπρόσληψη του χαμένου βάρους. Η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών είναι αυτή που επισφραγίζει το μόνιμο αδυνάτισμα και η επαναπρόσληψη κιλών μειώνεται δραματικά όταν υπάρχει τακτική επαφή με τον ειδικό.

Για την σύσταση ενός επιτυχημένου διατροφικού πλάνου πρώτα πρέπει να συλλεχθούν τα απαραίτητα στοιχεία  ώστε ο διαιτολόγος να έχει μια όσο το δυνατό πιο πλήρη εικόνα για τον μεταβολικό ρυθμό του οργανισμού. Τα στοιχεία που θεωρούνται απαραίτητα είναι:

• Βασικός Μεταβολισμός (το ελάχιστο ποσό ενέργειας που απαιτείται για την διατήρηση των βασικών λειτουργιών του σώματος όπως η αναπνοή, η κυκλοφορία του αίματος κ.α σε κατάσταση ηρεμίας) ο οποίος εξαρτάται και επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες οι οποίοι τον καθιστούν και μοναδικό για κάθε άτομο. Με άλλα λόγια κάθε άτομο έχει τις δικές του εξατομικευμένες ενεργειακές απαιτήσεις με βάση

1. Την ηλικία. Ο βασικός μεταβολισμός μειώνεται όσο το άτομο μεγαλώνει και μάλιστα έχει βρεθεί ότι κατά την ενηλικίωση για κάθε δεκαετία μειώνεται κατά περίπου 2%. Ιδιαίτερα δε, αυξημένος είναι κατά την παιδική και εφηβική ηλικία λόγω της σωματικής ανάπτυξης του ατόμου.
2. Τη σύσταση του σώματος. Όσο πιο αυξημένο είναι το ποσοστό της μυϊκής μάζας στο σώμα τόσο πιο αυξημένος είναι και ο βασικός μεταβολισμός. Για το λόγο αυτό οι άντρες έχουν κατά μέσο όρο μεγαλύτερο βασικό μεταβολισμό από τις γυναίκες.
3. Το φύλο. Για τους παραπάνω λόγους οι άνδρες έχουν αυξημένο βασικό μεταβολισμό σε σχέση με τις γυναίκες.
4. Η επιφάνεια του σώματος είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς σχετίζεται με απώλεια σε θερμότητα που έχουμε μέσω της εφίδρωσης από το σώμα. Κατά συνέπεια, άτομα μεγαλόσωμα έχουν μεγαλύτερες ενεργειακές απαιτήσεις.
5. Τη λειτουργία των ενδοκρινών αδένων. Οι ενδοκρινείς αδένες εκκρίνουν ορμόνες, οι οποίες αποτελούν βασικούς ρυθμιστές της μεταβολικής δραστηριότητας του οργανισμού. Τέτοιες ορμόνες είναι οι θυρεοειδικές, η ινσουλίνη κ.α. Ανάλογα λοιπόν με τα επίπεδα των ορμονών αυτών στον οργανισμό ρυθμίζεται ανάλογα και ο βασικός μεταβολισμός.
6. Την παρουσία εγκυμοσύνης. Κατά τη διάρκεια της κύησης οι γυναίκες εμφανίζουν αυξημένο βασικό μεταβολισμό, λόγω της αύξησης της μυϊκής μάζας της μήτρας, του πλακούντα και του εμβρύου. Επίσης, κατά την εγκυμοσύνη αυξάνονται συνήθως και τα ποσά των κυκλοφορούντων ορμονών. Το γεγονός αυτό δικαιολογεί κατά ένα ποσοστό τις αυξημένες ενεργειακές απαιτήσεις και την αυξημένη όρεξη της εγκύου.
7. Την διατροφική κατάσταση. Καταστάσεις όπως ο υποσιτισμός ή η νηστεία προκαλούν συνήθως μια μείωση του βασικού μεταβολισμού, ως άμυνα του οργανισμού σε μικρότερη διαθεσιμότητα τροφής και κατ' επέκταση και ενέργειας. Για το λόγο αυτό, σε ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους παρατηρείται μία σταδιακή μείωση του ρυθμού απώλειας με το πέρας των ημερών.

Εκτός του βασικού μεταβολισμού, ο ειδικός λαμβάνει υπόψη και του παρακάτω παράγοντες

• Συσχέτιση ανθρωπομετρικών χαρακτηριστικών με κινδύνους υγείας: υπέρταση, υπερλιπιδαιμία, επίπεδα σακχάρου, επίπεδα σιδήρου, παθήσεις στομάχου, παθήσεις εντέρου,κ.α
• Οικογενειακό ιστορικό παχυσαρκίας ώστε να συνυπολογίζονται γενετικοί παράγοντες.
• Διακυμάνσεις βάρους στον πρότερο βίο.
• Διατροφικό ιστορικό ώστε να προσδιοριστούν τυχόν δυσανοχές, αλλεργίες, αποστροφές σε τρόφιμα ή και προτιμήσεις.
• Το επίπεδο της φυσικής δραστηριότητας.
• Ατομικές δυνατότητες & αυτοπεποίθηση ώστε να τονωθεί το κίνητρο για την αλλαγή στις διαιτητικές συνήθειες.

Αφού ολοκληρωθεί  η συλλογή των στοιχείων και μετά από συζήτηση με τον ενδιαφερόμενο προσδιορίζεται  ο στόχος της προσπάθειας που θα ακολουθήσει επικεντρώνοντας στην αλλαγή των διατροφικών συνηθειών διαδικασία που εξασφαλίζει την επιτυχία αλλά και διατήρηση του αποτελέσματος.

Σύμφωνα με τα παραπάνω βλέπουμε ότι ο καθένας από εμάς έχει τις δικές του ιδιαίτερες ενεργειακές και κατ' επέκταση και διατροφικές απαιτήσεις, γεγονός που καθιστά τη διατροφή μας μια απόλυτα εξατομικευμένη διαδικασία. Το αδυνάτισμα ωστόσο έχει ταυτιστεί με έννοιες που σίγουρα δεν αναδεικνύουν τις πραγματικές διαστάσεις του φαινόμενου και στα πλαίσια αυτής της διαστρέβλωσης αναδεικνύονται ?μαγικές? δίαιτες, μονοφαγικές, χημικές που μακροπρόθεσμα βλάπτουν ίσως μη αντιστρέψιμα την υγεία μας μιας και βλάπτουν κυρίως τη λειτουργία του νευρικού συστήματος. Πολύ  συχνά παρατηρείται  δε και το φαινόμενο  να  «δανειζόμαστε»  διαιτολόγια  από φίλους, γνωστούς και περιοδικά ,πράγμα που μόνο ασφαλές δεν είναι για τον οργανισμό.