Η αγροτική παραγωγή βασικός πυλώνας για μια νέα ανάπτυξη

ΑΠΟΨΕΙΣ - ΓΝΩΜΗ

Του Δημήτρη Μούρνου, υποψηφίου Αντιπεριφερειάρχη Ημαθίας

Απέναντι στην αποσπασματική, εμπειρική και ευκαιριακή αντιμετώπιση των θεμάτων που επιχειρούν κάποιοι επ' ευκαιρία των εκλογών, αντιπαραθέτουμε την σοβαρή, ολοκληρωμένη και έγκαιρη προσέγγιση και επιδιώκουμε τη συζήτηση για τον εμπλουτισμό της κάθε πρότασης. Είναι παρεμβάσεις και τοποθετήσεις που έγιναν στο Περιφερειακό Συμβούλιο, που αφορούν όλα τα σοβαρά ζητήματα της Ημαθίας και εξακολουθούν να είναι επίκαιρες. Περιέχουν κριτική προς τη διοίκηση, αλλά και την εποικοδομητική μας πρόταση για την επίλυση των προβλημάτων.

Θα αναφερθούμε σήμερα στα ζητήματα του πρωτογενή τομέα, τη σημασία του οποίου κάποιοι όψιμα ανακάλυψαν, επιφανειακά την προσεγγίζουν και με ευχολόγια την ξορκίζουν.

Η αγροτική παραγωγή βασικός πυλώνας για μια νέα ανάπτυξη (παρουσιάστηκε στις 18-3-2013)

Στην Ελλάδα, η πρωτοφανής και μακρά ύφεση της οικονομίας κάνει την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα μονόδρομο για την έξοδο από την κρίση για τους εξής λόγους:

• επειδή σε μια περίοδο μειωμένης ρευστότητας απαιτεί επενδύσεις χαμηλής έντασης κεφαλαίου
• από την ίδια τη φύση της επένδυσης (έντασης εργασίας) θα απορροφήσει μεγάλο αριθμό ανέργων
• είναι υψηλότερης απόδοσης επένδυση
• μπορεί να αναπτυχθεί στο σύνολο της επικράτειας και ιδιαίτερα σε περιοχές που δεν παρουσιάζουν άλλες αναπτυξιακές δυνατότητες.

Επιπλέον θα υπάρχει συνεχής αύξηση της ζήτησης τροφίμων. Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ το 2050 ο παγκόσμιος πληθυσμός θα ξεπεράσει τα 9 δισεκατομμύρια. Για την κάλυψη των διατροφικών του αναγκών θα χρειαστούν 70% περισσότερα τρόφιμα, κάτι που είναι αμφίβολο ότι μπορεί να επιτευχθεί.

Είναι βέβαιο λοιπόν ότι η αγροτική οικονομία θα αποκτήσει ξανά κυρίαρχο ρόλο στα επόμενα χρόνια. Αυτήν τη νέα ευκαιρία δεν πρέπει να τη χάσουμε.

Συγκριτικά πλεονεκτήματα

Οι ιδεώδεις κλιματικές και εδαφικές συνθήκες ευνοούν την παραγωγή μεγάλης ποικιλίας γεωργικών, κτηνοτροφικών και αλιευτικών προϊόντων εξαιρετικής ποιότητας, μοναδικών μπορούμε να πούμε. Αυτή η παραγωγή μπορεί να παρουσιάσει έντονο εξαγωγικό χαρακτήρα. Η πρωτογενής παραγωγή και η βιομηχανία τροφίμων και ποτών είναι προνομιακός τομέας για την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Το ανθρώπινο δυναμικό, η παράδοση και ο πολιτισμός, αποτελούν πολύτιμα αλλά αναξιοποίητα μέχρι σήμερα κεφάλαια, που μπορούν να προσθέσουν ξεχωριστή ποιότητα και εγγύηση στα νωπά προϊόντα και τα παράγωγά τους.
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας είναι η δυναμικότερη αγροτική περιοχή της Ελλάδας. Αρδεύεται το 50% της γεωργικής της γης. Δέχεται το μεγαλύτερο ύψος των ευρωπαϊκών οικονομικών ενισχύσεων. Έχει κατά 50% μεγαλύτερο του εθνικού μέσου όρου ποσοστό συμμετοχής του αγροτικού τομέα στην Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία.

Μειονεκτήματα - προβλήματα

Ιστορικά ο αγροτικός τομέας ήταν πάντα σημαντικός για την Ελλάδα. Σήμερα χαρακτηρίζεται από χαμηλή παραγωγικότητα. Την περίοδο 2000-2008 το κόστος εργασίας διπλασιάστηκε. Η διείσδυση της Ελλάδας στις κεντρικές ευρωπαϊκές αγορές είναι χαμηλή (μερίδιο <2%). Η χώρα δεν έχει μια ολοκληρωμένη εξαγωγική στρατηγική είτε συνολικά είτε για κάθε προϊόν ξεχωριστά. Υπολείπεται και σε διεθνή ανταγωνιστικότητα.
Παρά τα μειονεκτήματα αυτά η Ελλάδα κατέχει πλεονεκτήματα ποιότητας και κόστους που δείχνουν ότι υπάρχει δυνατότητα για υψηλότερη ανταγωνιστικότητα, εξωστρέφεια και μείωση των εισαγωγών.

Μέτρα και δράσεις

Απαιτούνται παρεμβάσεις και επενδύσεις για την ουσιαστική και πολύπλευρη στήριξη του αγροτικού τομέα, όπως:

• Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας. Μεγαλύτερες μονάδες παραγωγής, νέες μέθοδοι και κίνητρα για την αύξηση της παραγωγικότητας, οργανισμός τυποποίησης και πιστοποίησης (και για βιολογικές καλλιέργειες).
• Αύξηση της διείσδυσης και της παρουσίας στις ξένες αγορές. Με την ίδρυση μιας «Εταιρίας Ελληνικών Τροφίμων», συγκέντρωση παραγωγής – συντονισμός – δίκτυα διανομής.
• Πανεπιστημιακά τμήματα Αγροτικής Επιχειρηματικότητας, Ινστιτούτο ανάπτυξης της Γεωργίας για πληροφόρηση και τεχνογνωσία.
• Εξειδικευμένη στρατηγική για προϊόντα προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης.

Η αναδιάρθρωση των καλλιεργειών πρέπει να καθοδηγείται, να ελέγχεται και να χρηματοδοτείται από το κράτος. Είναι μια επένδυση που δεν μπορεί να αναλάβει εξολοκλήρου ο αγρότης και απαιτείται τεχνογνωσία.

Η μείωση του κόστους παραγωγής με τον έλεγχο και την παρέμβαση στις τιμές των εφοδίων (φάρμακα, λιπάσματα, καύσιμα), τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη των υποδομών (δρόμοι, αρδευτικά δίκτυα, στάγδην άρδευση κλπ.), την αναζήτηση εναλλακτικών πηγών ενέργειας (γεωθερμία) είναι ευθύνη της πολιτείας.