ΑΠΟΨΕΙΣ - ΓΝΩΜΗ
Του Δημήτρη Τσιμούρα
Θεσσαλονίκη. Πανεπιστήμιο. Φυσικομαθηματική.
Μαθήματα, σιωπή, με τη χούντα πανταχού παρούσα.
Χαφιέδες σε μόνιμη διατεταγμένη υπηρεσία.
Βλέμματα που επικοινωνούν μόνο με τη σιωπή.
Η διορισμένη ΦΕΑΠΦ στην υπηρεσία της χούντας.
Τα όργανα της χούντας δολοφονούν, βασανίζουν, εξορίζουν όσους αντιστέκονται με τους κομμουνιστές να έχουν την τιμητική τους.
Παρανομία για όσους καταφέρνουν να ξεφύγουν.
Ρωμιοσύνη, Μάουτχαουζεν, Τραγούδια του Αγώνα, Άξιον Εστί, όλα παράνομα.
Παράνομος τύπος.
Ραδιοφωνικοί σταθμοί ξένοι. Μόσχας, Λονδίνου, Βόνης, Φωνής της Αλήθειας, Σόφιας. Όλοι στα βραχέα. Ενημέρωση για Ελλάδα.
Πολυτεχνείο Θεσσαλονίκης. Σχολή Αρχιτεκτόνων. Δέκα έξη Νοέμβρη του `73.
Τεράστιο το πανό στο πίσω μέρος της σχολής. ΕΞΩ ΟΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ.
Ειδικά διαμορφωμένη η είσοδος. Αυστηρός έλεγχος για να μπεις. Δύο συμφοιτητές σου, που ήδη είναι μέσα, πρέπει να εγγυηθούν.
Οι επαγγελματίες προβοκάτορες και χαφιέδες φωνασκούν από το απέναντι πεζοδρόμιο, «κόβοντας φάτσες».
Μέσα, αέρας ελευθερίας! Συνθήματα! Αγκαλιές! Ενθουσιασμός! Ήδη, το απόγευμα, πάνω από τέσσερεις χιλιάδες νέοι βρίσκονται μέσα.
Έκπληξη να βλέπεις δίπλα σου εκείνον που μέχρι χθες επικοινωνούσες μαζί του μόνο με το βλέμμα της σιωπής. «Και συ εδώ;» του λες με χαρά.
Συμφοιτητές που μέχρι χθες δεν είχαν πει κουβέντα.
Αυτοσχέδιες γελοιογραφίες και κρεμάλες σε σκίτσα για τους χουντικούς και τους προστάτες τους.
Δυνατές οι φωνές των συνθημάτων. Κάτω η χούντα! Επανάσταση λαέ! Έξω οι Αμερικάνοι! Ψωμί, παιδεία, ελευθερία! Εθνική ανεξαρτησία!
Συνελεύσεις κατά σχολή. Συντροφικότητα. Θαυμασμός για όσους έχουν ηγετικό ρόλο και προηγούμενη αντιχουντική δράση.
Προετοιμασία για τις επόμενες μέρες.
Ραδιοφωνικός σταθμός ξεκινά να λειτουργεί, ξεσηκώνοντας όσους τον ακούν.
«Παιδιά σηκωθείτε να βγούμε στους δρόμους».
Τρόφιμα και εφόδια από τον κόσμο αρχίζουν να έρχονται.
Στην ταράτσα της σχολής λίγο πριν το χάραμα.
Δύο τανκς, με αναμμένες τις μηχανές και τα πυροβόλα τους, σημαδεύουν την κεντρική πύλη.
Στρατιώτες κυκλώνουν το Πολυτεχνείο, με τα όπλα παραπόδα.
Συνεχής τηλεφωνική επικοινωνία με το Μετσόβιο. Μαθαίνουμε για την εισβολή, τους πρώτους νεκρούς, τις οδομαχίες στην γύρω περιοχή.
Απόφαση της δικής μας Συντονιστικής για έξοδο. Ο πρύτανης Σδράκας «εγγυάται» την ασφάλεια των φοιτητών.
Απελευθέρωση της κεντρικής εισόδου από τους όγκους των σκαμπό και των θρανίων.
Παραταγμένες κλούβες δίπλα στην κεντρική είσοδο. Αναμμένες ακόμα οι μηχανές των τανκς.
Οι πόρτες ανοίγουν . Ο «πρύτανης των τανκς» μπροστά.
Η έξοδος αρχίζει με τα κεφάλια ψηλά. Οι συλλήψεις.
Οι «ύποπτοι», με κλοτσιές και δυνατές φωνές, οδηγούνται στις κλούβες.
Ο πρύτανης Σδράκας, αυτός που υποτίθεται ότι εγγυήθηκε την ασφάλεια των φοιτητών, παρακολουθεί αμίλητος. Συναινεί.
Δύο οι επιλογές για τη διαφυγή όσων ξεπέρασαν το πρώτο μπλόκο. Ο δρόμος προς το Σιντριβάνι ή ο δρόμος προς την Καυτάτζογλου.
Αρχίζει να ξημερώνει. Οι ασφαλίτες σε πλήρη διάταξη. Σοκάρει το νεαρό της ηλικίας τους, για τους περισσότερους τουλάχιστον.
Οι φοιτητές σε ομάδες, πιασμένοι αγκαζέ, επιλέγουν δρόμο διαφυγής.
«Ένας-ένας» φωνάζουν άγρια οι νεαροί ασφαλίτες, χτυπώντας αδιάκριτα όπου βρίσκουν. Ταυτόχρονα προσπαθούν να εντυπώσουν τις φυσιογνωμίες μας στη μνήμη τους.
Το σιντριβάνι μάς φαίνεται πως απέχει χιλιόμετρα. Εκεί, δεκάδες τα ταξί σχηματίζουν ουρές για τη φυγάδευση των φοιτητών. Οχτώ-οχτώ, δέκα-δέκα μέσα σε κάθε ταξί. Για κόμιστρο δεν θέλουν ούτε ν’ ακούσουν.
Σε λίγες ώρες κηρύσσεται και πάλι στρατιωτικός νόμος.
Πολυτεχνείο, σαράντα χρόνια μετά
Οι πορείες σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και σε άλλες μεγάλες πόλεις είναι αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη. Τα συνθήματα του Πολυτεχνείου επίκαιρα όσο ποτέ.
Η συνέχεια!
Σαράντα χρόνια μετά ο ίδιος εχθρός. Πιο άγριος, πιο επικίνδυνος , με άλλο πρόσωπο, με άλλα σύγχρονα όπλα, επιτίθεται ανελέητα.
Συκοφαντεί μια ολόκληρη γενιά, γενικεύοντας.
Ταυτίζει τη γενιά του Πολυτεχνείου μ’ εκείνους που ξεπούλησαν τους αγώνες τους για τα αργύρια του αντιπάλου και άλλαξαν στρατόπεδο.
Επιχειρεί να σβήσει το παρόν το δικό μας και το μέλλον των παιδιών μας.
Επιχειρεί να κατασκευάσει κοινωνίες δούλων και αφεντικών.
Δεν είμαστε στο παρά ένα, είμαστε στο και πέντε.
Όπλα μας το δίκιο του αγώνα, η ενότητα, η αριθμητική μας υπεροχή, η πίστη στις δυνάμεις μας.
Ώρα για έξοδο. Ώρα να τους σταματήσουμε, ώρα να αντεπιτεθούμε. Τώρα, πριν είναι αργά. Πριν συμβιβαστούμε με τα νέα δεδομένα, που όμως είναι πολύ παλιά!
Τώρα, όπως και τότε!
ΥΓ. Στη μνήμη του παιδικού μου φίλου Στέργιου Σ., που έζησε εκείνον τον αγώνα.