Γιάννης Σαφαρίκας: Όσα θέλετε να γνωρίζεται για το νέο λύκειο

ΚΟΙΝΩΝΙΑ - ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Ο διευθυντής των Εκπαιδευτηρίων Βέροιας κ. Ιωάννης Σαφαρίκας απαντάει στις ερωτήσεις των μαθητών της Α' Λυκείου σχετικά με το νέο Λύκειο.

Πώς αξιολογείτε προσωπικά το νέο σύστημα για το Γενικό Λύκειο; Θεωρείτε ότι θα αποδειχθεί καλύτερο από αυτό που εφαρμοζόταν μέχρι τώρα;
Σε κάθε περίπτωση δεν μπορούμε να αξιολογήσουμε κάτι μόνο από τον αρχικό του σχεδιασμό , πριν τεθεί σε λειτουργία και εφαρμοστεί ώστε να δοκιμαστεί in vivo. Από την εμπειρία μου ωστόσο και από όσα σχετικά μελέτησα θεωρώ ότι με το νέο σύστημα θα έχουμε «φιλτράρισμα» μαθητών από το γυμνάσιο στο λύκειο. Οι μαθητές θα καταλήγουν στο γενικό λύκειο πιο συνειδητοποιημένοι και αποφασισμένοι. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό καθώς με τη στροφή και ενίσχυση της τεχνολογικής εκπαίδευσης που αναμένεται ίσως πετύχουμε καλύτερη διασύνδεση με τις ανάγκες της κοινωνίας.

Ποιες είναι κατά τη γνώμη σας οι μεγαλύτερες καινοτομίες, αλλαγές που εισάγει;
Αν και έχει επιχειρηθεί και στο παρελθόν, θα έλεγα ότι το σημαντικότερο κομμάτι είναι ότι γίνεται προσπάθεια η πορεία και η μετεξέλιξη του μαθητή να μην κρίνεται μονάχα από τις εξετάσεις της λυκείου αλλά η αξιολόγηση να εμφανίζεται ως μία διαδικασία διαχρονική και –σχετικά- εξατομικευμένη.
Ποια είναι τα αναμενόμενα οφέλη για έναν μέσο μαθητή;
Στη γ' λυκείου παρατηρείται μια εξειδίκευση που μπορεί να βοηθήσει τον μαθητή που έχει θέληση και στοχοθεσία. Ένα αξιόλογο σχολείο με διαρκή ενημέρωση και ρεαλιστικό προγραμματισμό μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του μέσου μαθητή και να τον οδηγήσει με σιγουριά στις εξετάσεις με τις αλλαγές που έγιναν στο πρόγραμμα και την πλήρη αξιοποίηση του. Άλλωστε αν μιλάμε για καθολικές γνώσεις και γενική κουλτούρα προφανώς δεν περιμένουμε να εξαντληθεί ο όρος στη γ'λυκείου , σε ένα εξετασιοκεντρικό σύστημα. Πρόκειται για στάση ζωής, δια βίου παιδεία που αφορμάται αλλά ξεπερνά το σχολείο.

Τι καινούργιο εισάγει το νέο σύστημα στο Γενικό Λύκειο;
Ο προγραμματισμός του νέου συστήματος αποβλέπει στην ενίσχυση του αυτοτελούς μορφωτικού σκοπού του Λυκείου, ενώ στη Γ' τάξη προβλέπεται το σχολείο να προετοιμάζει τον μαθητή για την εισαγωγή του στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Το 50% των ερωτήσεων για τις αξιολογήσεις και εξετάσεις θα προέρχεται από τράπεζα θεμάτων προκειμένου να διασφαλίζεται η αντικειμενικότητα.

Σε πόσα και σε ποια μαθήματα θα εξετάζονται οι μαθητές κάθε Ιούνιο και στις τρεις τάξεις του Λυκείου;
Οι μαθητές της Α' και της Β' Λυκείου θα εξετάζονται με ενδοσχολικές εξετάσεις σε όλα τα διδασκόμενα μαθήματα της σχολικής χρονιάς, εκτός από τα επιλεγόμενα, όπως η Φυσική Αγωγή και η Ερευνητική Εργασία. Στη Γ' Λυκείου οι εξετάσεις θα περιλαμβάνουν τα μαθήματα των Θρησκευτικών, της Ιστορίας, της Ξένης Γλώσσας και τα τρία από τα μαθήματα της επιλεχθείσας Ομάδας Προσανατολισμού. Ο αριθμός των εξεταζόμενων μαθημάτων περιορίζεται δραστικά και ιδιαίτερα στη Γ' τάξη του Λυκείου. Αυτό θα επιτρέψει και την καλύτερη και σε βάθος φυσικά προετοιμασία των μαθητών για την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Τι αλλαγές επιφέρουν οι ομάδες προσανατολισμού;
Αρχικά, οι κατευθύνσεις μετονομάζονται σε ομάδες προσανατολισμού, με τις αλλαγές όμως να μη σταματούν στην ονοματοδοσία αλλά να επεκτείνονται και σε πρακτικό επίπεδο.
Έτσι στη Β' Λυκείου οι μαθητές θα έχουν να επιλέξουν ανάμεσα στην ομάδα των Ανθρωπιστικών Σπουδών (Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας και στα Λατινικά). Η Θετική και η Τεχνολογική Κατεύθυνση συγχωνεύονται δημιουργώντας την ομάδα προσανατολισμού Θετικών Σπουδών (Φυσική και Μαθηματικά). Στη Γ' Λυκείου προστίθεται και μια τρίτη ομάδα προσανατολισμού, αυτή των Οικονομικών - Πολιτικών - Οικονομικών Σπουδών (Μαθηματικά και Στοιχεία Στατιστικής, Οικονομία, Ιστορία, Αρχές Φυσικών Επιστημών, Οργάνωση και Λειτουργία της Πολιτείας και Οργάνωση & Διοίκηση).

Πώς θα υπολογίζεται η τελική βαθμολογία για τις πανελλαδικές εξετάσεις;
Για τον υπολογισμό του βαθμού πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν θα υπολογίζεται μόνο ο προφορικός και γραπτός βαθμός των υπό εξέταση μαθημάτων - όπως ίσχυε μέχρι σήμερα- αλλά θα προσμετράται και ο βαθμός προαγωγής και απόλυσης (ΒΠΑ), δηλαδή ο γενικός βαθμός όλων των τάξεων του Λυκείου. Για τον υπολογισμό του θα πρέπει να πολλαπλασιαστεί ο κάθε γενικός βαθμός με τους συντελεστές 0,5 - 0,7- 0,9 αντίστοιχα για κάθε μια από τις τρεις τάξεις. Στη συνέχεια θα αθροίζονται και θα διαιρούνται διά του τρία. Στην περίπτωση που ο ΒΠΑ είναι μεγαλύτερος ή μικρότερος από τον μέσο όρο των πανελλαδικώς εξεταζόμενων μαθημάτων, τότε θα ενεργοποιείται ο «διορθωτικός συντελεστής».

Ποιος ο ρόλος των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων στην εισαγωγή των φοιτητών, με τον καθορισμό συντελεστών βαρύτητας στα εξεταζόμενα μαθήματα;
Ο καθορισμός του συντελεστή βαρύτητας σε ένα μάθημα ανά Σχολή, Τμήμα ή Εισαγωγική Κατεύθυνση θα πραγματοποιείται έπειτα από πρόταση της γενικής συνέλευσης του αρμόδιου Τμήματος προς τον υπουργό Παιδείας, η οποία θα πρέπει να κατατίθεται ως την 1η Μαρτίου. Δηλαδή το κάθε τμήμα, ανάλογα και με το αντικείμενο σπουδών που προσφέρει, θα ορίζει διαφορετικούς συντελεστές στα μαθήματα βαρύτητας, τα οποία είναι προαπαιτούμενα για τη συνέχιση των σπουδών τους στα ιδρύματα.

Ποιος ο ρόλος της τράπεζας θεμάτων;
Σε όλες τις χώρες εφαρμόζεται διπλό σύστημα καθορισμού ερωτήσεων. Δηλαδή ερωτήσεων που επιλέγονται ηλεκτρονικά και καλύπτουν το σύνολο της εξεταστέας ύλης. Είναι ερωτήσεις διαβαθμισμένης δυσκολίας, οι οποίες καθορίζουν πρότυπα για αντίστοιχες ερωτήσεις από τον εκπαιδευτικό, χωρίς όμως να ακυρώνουν την πρωτοτυπία. Οι ερωτήσεις από την τράπεζα θεμάτων θα μπορούν να αξιολογούνται και ηλεκτρονικά, μειώνοντας τον φόρτο εργασίας και δημιουργώντας αίσθημα αξιοπιστίας ως προς την αντικειμενικότητα της βαθμολόγησης.

Ποιος θα επιλέγει τα εξεταζόμενα θέματα και ποιος θα τα διορθώνει;
Τα θέματα θα είναι κοινά για όλα τα τμήματα του ίδιου σχολείου και θα επιλέγονται σε ποσοστό 50%, με κλήρωση, από τράπεζα θεμάτων διαβαθμισμένης δυσκολίας και σε ποσοστό 50% από τον διδάσκοντα καθηγητή. Τη διόρθωση των γραπτών αναλαμβάνει ο ίδιος ο καθηγητής τους ενώ τη βαθμολόγηση των πανελλαδικώς εξεταζόμενων μαθημάτων αναλαμβάνουν επιμορφωμένοι εκπαιδευτικοί - βαθμολογητές στο πλαίσιο του Εθνικού Οργανισμού Εξετάσεων.

Θα υπάρξουν αλλαγές και στα μηχανογραφικά δελτία;
Με βάση τις νέες ομάδες προσανατολισμού που δημιουργήθηκαν θα επαναπροσαρμοστούν και τα επιστημονικά πεδία εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Πώς θα υπολογίζεται ο μέσος όρος του απολυτηρίου;
Ο βαθμός του απολυτηρίου Γενικού Λυκείου προκύπτει από τον μέσο όρο της γενικής βαθμολογίας του μαθητή και στις τρεις τάξεις του.

Η μέθοδος του συμψηφισμού των βαθμών για την εισαγωγή στα ΑΕΙ και ΑΤΕΙ έχει δοκιμαστεί ξανά, όπως και το σύστημα των πεδίων - τι το διαφορετικό θα προσφέρουν τώρα;
Εκ πρώτης όψεως το σύστημα δεν παρουσιάζει κάποια καινοτομία σε σχέση με τα εκπαιδευτικά συστήματα που ίσχυαν ως σήμερα. Αντιθέτως είναι ένας συνδυασμός του συστήματος των Δεσμών, οι οποίες ίσχυαν τη δεκαετία του '80 και του '90, με το σύστημα του πρώην υπουργού κ. Γεράσιμου Αρσένη. Σύμφωνα με το οποίο συνυπολογιζόταν ο βαθμός της Β' και της Γ' Λυκείου για την εισαγωγή στα ΑΕΙ και τα ΑΤΕΙ της χώρας με τη μόνη διαφορά ότι το νέο σχέδιο συνυπολογίζει και τον βαθμό της Α' Λυκείου.
Ωστόσο με το παρόν σύστημα ο μαθητής προάγεται και απολύεται εξεταζόμενος μέσα στο σχολείο του. Τα γραπτά τους θα αξιολογούνται από τον οικείο εκπαιδευτικό όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα.

Οι νέες Πανελλαδικές

Πώς θα γίνεται η εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση;
Οι πανελλαδικές εξετάσεις θα διεξάγονται αφού οι μαθητές ολοκληρώσουν τις ενδοσχολικές απολυτήριες εξετάσεις. Ως τη 10η Οκτωβρίου του σχολικού έτους θα πρέπει να επιλέξουν μέχρι δύο επιστημονικά πεδία, στα οποία θα εντάσσονται και οι αντίστοιχες σχολές, στο μηχανογραφικό δελτίο.

Τα επιστημονικά πεδία (ΕΠ) από τα οποία θα επιλέξουν οι μαθητές είναι τα εξής: 1ο ΕΠ - Ανθρωπιστικές, Νομικές και Κοινωνικές Επιστήμες, (Νεοελληνική Γλώσσα, Αρχαία, Ιστορία και Λατινικά ή Αρχές Φυσικών Επιστημών. 2ο ΕΠ - Θετικές και Τεχνολογικές Επιστήμες (Νεοελληνική Γλώσσα, Μαθηματικά, Φυσική και Χημεία). 3ο ΕΠ - Επιστήμες Υγείας (Νεοελληνική Γλώσσα, Φυσική, Χημεία, Βιολογία ή Μαθηματικά). 4ο ΕΠ - Επιστήμες Οικονομίας, Διοίκησης και Πολιτικές Επιστήμες (Νεοελληνική Γλώσσα, Μαθηματικά & Στοιχεία Στατιστικής, Οικονομία ή Ιστορία, Οργάνωση και Λειτουργία της Πολιτείας ή Οργάνωση & Διοίκηση ή Λατινικά).
Για όσους επιλέξουν τα παιδαγωγικά τμήματα θα εξετασθούν στη Νεοελληνική Γλώσσα, στα Μαθηματικά & Στοιχεία Στατιστικής, στην Ιστορία και στις Αρχές Φυσικών Επιστημών.