Προληπτικά μέτρα για την λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου

Σχετικά με τα προληπτικά μέτρα για την προστασία των ατόμων από τη λοίμωξη του ιού του Δυτικού Νείλου, το Τμήμα Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας  της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση:

“Η λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου είναι η πιο συνηθισμένη λοίμωξη που μεταδίδουν τα κοινά κουνούπια στον άνθρωπο και στα ζώα (άγρια πτηνά, άλογα, γάτες και άλλα κοινά θηλαστικά). Στην Ελλάδα υπάρχουν 58 είδη κουνουπιών που κατατάσσονται σε 8 γένη. Το κουνούπι που μεταδίδει την λοίμωξη είναι το culex pipiens (κοινό κουνούπι) και βρίσκεται στην Ευρώπη, ΗΠΑ, Αφρική, Δυτική Ασία, Μέση Ανατολή .

Ο κύριος τρόπος μετάδοσης είναι από τσίμπημα μολυσμένου κουνουπιού. Το κουνούπι μολύνεται αν τραφεί με αίμα μολυσμένου πουλιού. Οι άλλοι τρόποι μετάδοσης είναι σπανιότεροι, όπως η μεταμόσχευση και η μετάγγιση αίματος, ενώ ακόμη πιο σπάνια είναι η συγγενής μετάδοση δηλαδή από την μητέρα στο έμβρυο .
Η νόσος στο 80% των ανθρώπων που μολύνθηκαν είναι χωρίς κανένα σύμπτωμα και παραμένουν έτσι μέχρι την αποδρομή της. Περίπου το 20% αναπτύσσουν μία ήπια συμπτωματολογία  που φεύγει σε 4-7 ημέρες χωρίς κανένα υπόλειμμα. Τέλος, λιγότερο από το 1% μπορεί να αναπτύξει την  σοβαρή μορφή της νόσου δηλαδή εγκεφαλίτιδα/μηνιγγίτιδα. Αφορά συνήθως άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και η νοσηλεία των ατόμων αυτών γίνεται στο νοσοκομείο.

Η νόσος δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο με την κοινωνική επαφή αλλά ούτε και με την σεξουαλική επαφή. Ο χρόνος που μεσολαβεί από το τσίμπημα μέχρι την εμφάνιση των συμπτωμάτων είναι 2-14 ημέρες. Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία παρά μόνο η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και δεν υπάρχει προς το παρόν εμβόλιο.
Το τμήμα Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας  δίνει τις παρακάτω οδηγίες ως μέτρα προστασίας από τα κουνούπια και γενικές οδηγίες για την χρήση των εντομοαπωθητικών:

Ατομικά μέτρα
Χρησιμοποιούμε εντομοαπωθητικά στο ακάλυπτο δέρμα και πάνω από τα ρούχα.
Τι πρέπει να ξέρουμε γι αυτά:
1. Κυρίως χρησιμοποιούνται αυτά που περιέχουν DEET, ικαριδίνη ή πικαριδίνη και φυσικά προϊόντα, όπως διάφορα αιθέρια έλαια,  που όμως είναι περιορισμένης δραστικότητας, όπως το έλαιο ευκαλύπτου το οποίο δεν χρησιμοποιείται σε παιδιά κάτω των τριών ετών. Για τα προϊόντα που περιέχουν DEET, η περιεκτικότητα κυμαίνεται από 10-30% για τα παιδιά και 30-50% για τους ενήλικες. Ακολουθούνται πάντα οι οδηγίες του κατασκευαστή ως προς την χρήση και δεν υπάρχει αντένδειξη για εγκύους και περίοδο θηλασμού, ενώ αποφεύγεται η χρήση σε παιδιά κάτω των 2 μηνών.
2. Στα παιδιά ψεκάζονται πρώτα τα χέρια μας και μετά γίνεται επάλειψη στα ακάλυπτα σημεία του παιδιού. Ποτέ δεν ψεκάζονται απευθείας τα χέρια (παλάμη και δάκτυλα)των παιδιών επειδή τα βάζουν συχνά στα μάτια και στο στόμα.
3. Δεν ψεκάζονται περιοχές όπου υπάρχει δερματικό τραύμα ,κόψιμο η ερεθισμός.
4. Δεν χρησιμοποιούνται στα ζώα συντροφιάς ,εκτός αν υπάρχει ένδειξη από τον κατασκευαστή.
5. Το εντομοαπωθητικό επαλείφεται μετά το αντηλιακό.

Χρήση εντομοκτόνων στον αέρα
Είναι παράγωγα του πυρέθρου και κυκλοφορούν στο εμπόριο με διάφορες μορφές όπως αεροζόλ, φιδάκια, ταμπλέτες.
1. Δεν εφαρμόζονται στο δέρμα.
2. Πρέπει να γίνεται χρήση κατάλληλων ενδυμάτων που καλύπτουν την μεγαλύτερη επιφάνεια του δέρματος.
3. Φαρδιά και ανοιχτόχρωμα ρούχα είναι τα πιο κατάλληλα
4. Συνιστάται συχνό λουτρό καθαριότητας, καθώς τα κουνούπια προσελκύονται από τον ιδρώτα.

Στο σπίτι
1. Τοποθέτηση σιτών στα παράθυρα και σε διάφορα ανοίγματα του σπιτιού: φεγγίτες, αεραγωγοί, παράθυρα μπάνιου , ανοίγματα βόθρων κλπ
2. Τοποθέτηση κουνουπιέρων σε επιβαρυμένες περιοχές αλλά και σε βρέφη κάτω των 2 μηνών επειδή αντενδείκνυται η χρήση των εντομοαπωθητικών σκευασμάτων
3. Απομάκρυνση στάσιμου νερού. Διατηρούνται χωρίς λιμνάζον νερό διάφορα αντικείμενα του σπιτιού, βάζα λουλουδιών, πιατάκια από γλάστρες, υδρορροές, λάστιχα αυτοκινήτου, συντριβανάκια κλπ, επειδή αποτελεί το στάσιμο νερό εστία ανάπτυξης των κουνουπιών( τα 3 από τα 4 στάδια ανάπτυξης τους είναι υδρόβια).
4. Χρήση ανεμιστήρα ή κλιματιστικού, καθώς απομακρύνουν τα κουνούπια και μειώνουν την δραστηριότητα τους αλλά δεν τα σκοτώνουν.
5. Κούρεμα γρασιδιού και χρήση λαμπτήρων κίτρινου χρώματος στον εξωτερικό χώρο (κήπο ,μπαλκόνι).Το κίτρινο χρώμα προσελκύει λιγότερο τα κουνούπια.